སྙན་ངག་ལེའུ་དང་པོའི་འགྲེལ་པ།

རིག་གནས་སྤྱི་དོན།

མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་བརྩོན་པར་མ་བྱས་ན། །འཕགས་མཆོག་གིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་འཐོབ་མི་འགྱུར། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཞན་དག་ཚར་བཅད་རྗེས་བཟུང་དང་། །བདག་ཉིད་ཀུན་ཤེས་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེར་བརྩོན་བྱ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ སྒྲ་དང་ཚད་མ། གཟོ་དང་གསོ་བ། ནང་དོན་རིག་པ་སྟེ་ རིག་པའི་གནས་ལྔ་པོ་དག་ལ་ བརྩོན་ཏེ་སྦྱངས་པར་མ་བྱས་ན། ཉན་ཐོས་འཕགས་པ་ མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ གོ་འཕང་འཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ དེ་ལྟ་བས་ན་ ཚིག་གི་འཁྲུལ་པ་ཚར་གཅོད་པའི་ སྒྲ་རིག་པ་དང་། དོན་གྱི་འཁྲུལ་པ་ཚར་གཅོད་པའི་ ཚད་མ་རིག་པ་སྟེ་ ཚར་གཅོད་ཀྱི་རིག་གནས་གཉིས་དང་། འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ འགལ་རྐྱེན་ནད་རིགས་བསལ་བའི་ གསོ་བ་རིག་པ་དང་། མཐུན་རྐྱེན་འདོད་དོན་བསྒྲུབ་པའི་ བཟོ་རིག་པ་སྟེ་ གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ རིག་ནགས་གཉིས། རང་ཉིད་ ཐམས་བཅད་མཁྱེན་པའི་ གོ་འཕང་འཐོབ་པའི་དོན་དུ་ ཀུན་རྫོབ་དང་ དོན་དམ་པའི་གནས་ལུགས་ ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ ནང་དོན་རིག་པ་སྟེ་ རིག་གནས་ཆེ་བ་ལྔ་པོ་ཀུན་ལ་བརྩོན་པར་བྱ་དགོས་པ་མ་ཟད། སྒྲ་རིག་པའི་ནང་གསེས་སུ་གྱུར་པའི་ རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔ་སྟེ། ཚིག་རྒྱན་ལ་ མི་རྨོངས་པའི་ཆེད་དུ་ སྙན་ངག མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ མི་རྨོངས་པའི་ཆེད་དུ་ མངོན་བརྗོད། སྐད་རིགས་ལ་ མི་རྨོངས་པའི་ཆེད་དུ་ ཟློས་གར། ཚིགས་བཅད་བསྒྲིག་པ་ལ་ མི་རྨོངས་པའི་ཆེད་དུ་ སྡེབ་སྦྱོར། གྲངས་ཀྱི་གནས་ལ་ མི་རྨོངས་པའི་ཆེད་དུ་ སྐར་རྩིས་རིག་པ་རྣམས་ལ་ཡང་། སྦྱངས་བརྩོན་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་ རྩོམ་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་བཅུད་བསྡུས།

སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་རྩོམ་པ་པོ་ སློབ་དཔོན་དནྜིའམ་ དབྱུག་པ་ཅན་ནི་ སྐྱེ་བའི་ལྗོན་ཤིང་བཟུང་པའི་དུས་ལ་ བཞེད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་མང་ཡང་ ཡོངས་གྲགས་སུ་ དུས་རབས་བདུན་པ་ཙམ་ལ་ རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀཉྩའི་ཡུལ་དུ་ སྙན་ངག་མཁན་གྱི་བརྒྱུད་པ་ལས་ ཡབ་བཱིར་དཏྟ་དང་ ཡུམ་མ་གཽ་རི་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་ འཁྲུངས་པར་བཤད། གཞོན་ནུ་ནས་ ཕ་མ་གཉིས་ཀ་འཆི་བས་ དྭ་ཕྲུག་ཏུ་འཁྱམས། སྐབས་ཤིག་ཡུལ་དེར་ རྒྱལ་འབངས་མ་མཐུན་པར་ འཁྲུགས་རྩོད་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ ནགས་གསེབ་ཏུ་བྲོས་ནས་ བསྡད་པའི་དུས་སུ་ ཡོན་ཏན་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས། ནང་འཁྲུགས་ཞི་ནས་ སླར་ཡང་ རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་རྗེས་ རྒྱལ་པོ་པལླ་བ་ ཞེས་པའི་ བློན་པོ་བྱས་ནས་བཞུགས་དུས་ རྒྱལ་པོ་པུ་ལ་ཀེ་ཤའི་སྤུན་ ཁྱབ་འཇུག་འཕེལ་དང་ མཛའ་གྲོགས་སུ་གྱུར་པས་ སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་འདི་ཉིད་ རྒྱལ་པོ་དེའི་སྲས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་ རཱ་མ་ཤརྨ་སོགས་ཀྱིས་མཛད་པའི་ སྙན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་ སྙིང་པོ་བཅུད་དུ་འདྲིལ་ནས་ རྒྱ་གར་གྱི་ སྙན་ངག་མཁན་ཀུན་གྱི་ མཐུན་མོང་གི་གཞུང་དུ་ སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་འདི་ བརྩམས་པ་ཡིན་པར་བཤད།

སློབ་དཔོན་དནྜི་ནི་ ཕྱི་པ་དང་ ནང་པ་གང་ཡིན་ལ་བཞེད་སྲོལ་མང་ཡང་ བོད་མཁས་པའི་དགོངས་བཞེད་དང་། གཞན་ཡང་ གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ལ་གཞིགས་ན་ ཕྱི་པ་ཡིན་ཚོད་འདུག འོ་ན་ཕྱི་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ སློབ་སྦྱོང་བྱ་མི་རུང་བ་ མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྩོམ་པ་པོ་ཕྱི་པ་ཡིན་ཀྱང་ བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་ སློབ་སྦྱོངས་བྱ་མི་རུང་བ་ མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་སྒྲ་རིག་པ་དང་། དེའི་ནང་གསེས་ཀྱི་ རིག་གནས་ཆུང་བ་ལྔ་ཀ་ ཕྱི་ནང་ཐུན་མོང་གི་ རིག་གནས་ཡིན་པས་ ཀུན་གྱིས་སློབ་སྦྱོང་བྱ་རུང་བ་དང་། སློབ་དཔོན་དབྱུག་པ་ཅན་ རང་གི་གསུངས་ལས་ཀྱང་། དེ་ཕྱིར་གྲགས་འདོད་རྣམས་ཀྱི་རྟག་ཏུ་ནི། །སྙོམས་ལས་མེད་པར་རིམ་པས་དབྱངས་ཅན་བསྟེན།། ཞེས་སྙན་ངག་ནི་ མཁས་པར་འདོད་པ་ཀུན་གྱིས་ བསླབ་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ།།

སྙན་ངག་མེ་ལོང་མའི་སྤྱི་དོན།

སྤྱིར་སྙན་ངག་ཅེས་བརྗོད་ཚེ་ གོ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཏེ། སྙན་ངག་ཇི་ལྟར་བརྩོམ་ཚུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཞིག་ལ་སྙན་ངག་ཅེས་གོ་དགོས་པའི་སྐབས་གཅིག་དང་། མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་སོགས་གང་ཡང་མི་སྟོན་ཀྱང་ སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཞིག་གི་རྣམ་ཐར་ལ་སྦྱར་བའམ། ཡང་ན་སྙན་ངག་མཁན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ལས་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་ལ་ སྙན་ཚིག་གིས་བརྒྱན་ནས་བརྩམས་པའི་ལེའུ་མང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལ་ཡང་སྙན་ངག་ཅེས་གོ་དགོས་པའི་སྐབས་དང་གཉིས་སོ།། དེ་གཉིས་ལས་ ཕྱི་མ་ནི་སྙན་ངག་ངོ་མ་ཡིན་པ་དང་། འདིའི་མིང་ལ་སྙན་ངག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། དང་པོ་དེ་ལ་སྙན་ངག་ཅེས་པའི་མིང་བཏགས་ཀྱང་དོན་དུ་སྙན་ངག་ངོ་མ་མིན་པ་དང་། དེའི་མིང་ལ་ཚིག་རྒྱན་རིག་པའི་བསྟན་བཅོས་སམ། ཡང་ན་སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། གཞུང་དེ་སྙན་ངག་ངོ་མ་མིན་ནའང་སྙན་ངག་ཅེས་མིང་བཏགས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། གཞུང་དེ་ལ་སྦྱངས་ན་འབྲས་བུ་སྙན་ངག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་ འབྲས་བུའི་མིང་གིས་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པ་ཡིན།།

སྙན་ངག་མི་འདྲ་བ་དེ་གཉིས་ལས་སྐབས་སུ་འབབ་པའི་སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་ནི་ སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཡིན་ལ། གཞུང་དེ་ཇི་ལྟར་ རྩོམ་པའི་ཚུལ་དེ་ཡང་། སློབ་དཔོན་དབྱུག་པ་ཅན་རང་གིས། །བསྟན་བཅོས་སྔ་མ་རྣམས་བསྡུས་ཤིང་། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཉེར་མཚོན་ཏེ། །ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་བདག་གིས་ནི། །སྙན་ངག་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ།། ཞེས་ སྙན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ སྔ་མ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དོན་བསྡུས་ཤིང་། རྒྱན་རེ་རེ་ལ་ཡང་ སྦྱོར་བ་དཔེར་བརྗོད་ཀྱི་མཚོན་ནས་ རྩོམ་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད།།

འོ་ན་སྙན་ངག་མེ་ལོང་མའི་སྔོན་དུ་སྙན་ངག་གི་གཞུང་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་ལོ་ངོ་སུམ་སྟོང་གི་སྔོན་ནས་ རིག་བྱེད་བཞིའི་ནང་གསེས་སྙན་ཚིག་རིག་བྱེད་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་སྔོན་རབས་༼པུ་རཱ་ཎ༽ཀྱི་གཞུང་རྣམས་ཀྱང་སྙན་ཚིག་གིས་བརྒྱན་པའི་གཞུང་ཞིག་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ དྲང་སྲོང་གྲོག་མཁར་གྱིས་མཛད་པའི་ རཱ་མ་ཡ་ནའི་གཏམ་རྒྱུད་དང་། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པས་བརྩམས་པའི་ མཧཱ་བྷཱ་ར་ཏའི་གཏམ་རྒྱུད། དུས་རབས་དྲུག་པའི་ནང་བྱུང་བའི་སྙན་ངག་མཁན་ནག་མོའི་འཁོལ༼ཀཱ་ལི་དཱས༽གྱིས་མཛད་པའི་སྙན་ངག་ ཤཱ་ཀུནྟ་ལ། ར་གྷུ་བཾ་ཤ། ཀུ་མཱར་སཾ་བྷ་བ། མེ་གྷ་དཱུཏ། རྀ་ཏུ་སཾ་ཧཱར་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་མོད། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་མིན།།

སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་གི་ཐོག་མ་ནི་ བྷ་ར་ཏ་མུ་ནི་ཞེས་པས་མཛད་པའི་ཟློས་གར་བསྟན་བཅོས་ཞེས་པ་དེར་སྙན་ངག་གི་རྒྱན་བཞིའི་མཚན་ཉིད་གསུངས་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་རིམ་པས་མེའི་སྔོན་རབས་༼ཨགྣི་རུ་རཱཎ༽ ནང་དུ་རྒྱན་བཅུ་དྲུག་གི་སྐོར་གསུངས་ཡོད། དེའི་རྗེས་སུ་སྙན་ངག་མཁན་བྷཱ་མ་ཧ་ཞེས་པ་དེ་བྱུང་ཞིང་། ཁོང་གིས་མཛད་པའི་རྒྱན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཞེས་པ་དེར་སྙན་ངག་གི་རྒྱན་སུམ་ཅུ་སོ་བརྒྱད་གསུངས་འདུག།

བསྟན་བཅོས་སྔ་མའི་ནང་དོན་བསྡུས་ནས་བརྩམས་པའི་སྙན་ངག་ལོང་མ་འདི་ནི་ ལེའུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ལེའུ་གསུམ་གྱི་ཚིགས་བཅད་ཡོངས་རྫོགས་བསྡོམས་ན་ཚིགས་བཅད་དྲུག་བརྒྱ་དང་ང་དྲུག་ཡོད།

དེ་ལ་ལེའུ་དང་པོར་ ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱ་དང་ལྔ་ཡོད་ཅིང་། བརྗོད་བྱ་གཙོ་བོ་རྗོད་བྱེད་སྐད་རིགས་དང་སྙན་ངག་གི་ཕན་ཡོན། སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་དང་སྙན་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་རྩོམ་ཚུལ་གྱི་སྐོར། སྙན་ངག་གི་ལུས་ཚིགས་བཅད་ཚིག་ལྷུག་སྤེལ་མ་གསུམ་གྱི་ངོ་སྤྲོད། རྗོད་བྱེད་སྐད་རིགས་བཞིའི་ངོ་སྤྲོད་དང་། སྐད་རིགས་དེ་དག་ཏུ་བརྩམས་ཡོད་པའི་སྙན་ངག་གི་དཔེར་མཚོན། རྒྱ་གར་ཤར་ལྷོ་གཉིས་ཀྱི་སྙན་ངག་རྩོམ་ཚུལ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ། སྙན་ངག་ཤེས་པའི་རྒྱུ་གསུམ་གྱི་སྐོར་བཅས་བསྟན་ཡོད།

ལེའུ་གཉིས་པར་ཤོ་ལོ་ཀ་སུམ་བརྒྱ་རེ་ལྔ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་དུ་དོན་རྒྱན་སོ་ལྔའི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་བསྟན་ཡོད།

ལེའུ་གསུམ་པར་ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱ་དང་གྱ་དྲུག་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་དུ་གཙོ་བོར་སྒྲ་རྒྱན་དང་ གབ་ཚིག་གི་རྒྱན། སྙན་ངག་གི་ཉེས་སྐྱོན་སེལ་ཚུལ་གྱི་ སྐྱོན་སེལ་བཅུའི་རྣམ་གཞག་དང་བཅས་བསྟན་ཡོད།།

དེ་ལྟ་བུའི་སྙན་ངག་མེ་ལོང་མ་འདི་ཉིད་ དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་མགོ་སྟོད་ཙམ་དུ་ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་བསྒྱུར་ཡོད་ནའང་། གལ་ཆེ་བའི་རིགས་རྣམས་མ་གཏོགས་གཞུང་ཡོངས་རྫོགས་བསྒྱུར་མེད། དེ་རྗེས་དུས་རབས་དེའི་སྨད་ཙམ་ལ་ཤོང་སྟོན་ལོ་ཙཱ་བ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་གཞུང་ཡོངས་རྫོགས་བསྒྱུར་བར་མཛད། དེ་ནས་དུས་རབས་བཅུ་བཞི་པའི་མགོ་སྟོད་ལ་དཔང་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་གྲོས་བརྟན་པས་མེ་ལོང་མའི་འགྲེལ་པ་ཚོགས་གསུམ་གསལ་བ་ཞེས་པ་དེ་མཛད་པ་ནས་བཟུང་། བོད་ལ་སྙན་ངག་མེ་ལོང་མའི་འགྲོ་དོན་དང་དར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་གི་དགོས་པ།

དེ་ལྟ་བུའི་ སྙན་ངག་སྦྱོང་བའི་ དགོས་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཙནྡྲ་གོ་མིས། གང་ཕྱིར་མཁས་པའི་ལས་གསུམ་ལས། །རྩོད་འཆད་ངག་ལ་མ་ངེས་པ། །སྲིད་ཕྱིར་མི་འཁྲུལ་རྩོམ་པ་སྟེ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ མཁས་པའི་བྱ་བ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་ལས་ རྩོམ་པ་བཟང་ངན་ནི་ སྙན་ངག་ཤེས་མི་ཤེས་ཀྱི་ རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པས་ སྙན་ངག་ཤེས་ན་མཁས་པའི་གཏམ་སྙན་འཐོབ་པ་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་མ་ཤེས་ན་ ཤེས་བྱའི་གནས་གཞན་ལ་ ཅི་ཙམ་མཁས་ཀྱང་ ངག་གི་སྦྱོར་བ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་དག་ འཆད་པ་དང་རྩོམ་པའི་བྱ་བ་ལ་ འཇུག་པར་མི་ནུས་པས་ མཁས་པའི་དབང་པོ་དག་གིས་ བསྔགས་པའི་ཡུལ་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཡིན། དེས་ན་ཤེས་ན་ཁེ་བཟང་དང་ལྡན་ཞིང་ མི་ཤེས་ན་སྐྱོན་དང་བཅས་པའི་ སྙན་ངག་འདི་ཉིད་ ཤེས་བྱ་རིག་པའི་གནས་ལ་ སློབ་པར་འདོད་པ་ཀུན་གྱིས་ ཤེས་པར་བྱ་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

གཞུང་དོན་དངོས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ལུགས་ལྟར་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་སྒོ་ནས་འཆད་པ་ལ། ཐོག་མར་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ལ་བར་ཆད་ཞི་བའི་ཆེད་དུ་ངག་གི་ལྷ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ།

ཅ་ཏུརྨུཁ མུཁཱམྦྷོཇ བནཧཾས བདྷུརྨམ། མཱནསེ རམཏཱཾ ནིཏྱཾ སརྦཤུཀླཱསརསྦཏི།།

གདོང་བཞི་གདོང་གི་པད་ཚལ་གྱི། །ངང་པའི་བུ་མོ་ཐམས་ཅད་དཀར།།

དབྱངས་ཅན་མ་ནི་ཁོ་བོ་ཡི། །མ་ན་ས་ལ་རྒྱུན་དུ་རོལ།།༡།[1]

ལྷ་ཆེན་ཚངས་པའི་ཞལ་གྱི་མེ་ཏོག་པདྨའི་ཚལ་དེ་ན་གནས་པའི། ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ནས་དཀར་བའི་ངང་པའི་བུ་མོ་དབྱངས་ཅན་མ་ནི། བདག་གི་ཡིད་ལ་དུས་རྒྱུན་དུ་བཞུགས་ནས་ངག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བར་མཛོད་ཅིག།

རྒྱན་འདི་སྦྱར་བའི་གཟུགས་ཅན་དང་སྒྲ་རྒྱན་འདྲེས་མ་སྟེ། གདོང་བཞི་ཞེས་པ་ལྷ་ཆེན་ཚངས་པའི་མིང་དང་། དེའི་ཞལ་པདྨའི་ཚལ་གྱི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ཅིང་། ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མ་ནི་པདྨའི་ཚལ་ལ་གནས་པའི་ངང་པའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་པས་གཟུགས་ཅན་གྱི་རྒྱན་དང་། ངང་པའི་བུ་མོའི་སྐད་དོད། ཧཾ་ས་བ་དྷུ་ཞེས་པའི་སྒྲ་དེ་དབྱངས་ཅན་མ་དང་ངང་མོ་གཉིས་ཀའི་མིང་ཡིན་པས་སྒྲ་སྦྱར་དང། ཡིད་ཀྱི་སྐད་དོད་དུ་མ་ན་ས་ཞེས་པ་དེ་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་དང་ཡིད་གཉིས་ཀ་འཇུག་པས། དཔེའི་སྐབས་སུ་ངང་པ་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་ལ་རོལ་བ་དང་། དོན་གྱི་སྐབས་སུ་དབྱངས་ཅན་མ་ཡིད་ལ་རོལ་བར་བཤད་པ་དེའང་སྒྲ་སྦྱར། དབྱངས་ཅན་མ་ཉེས་སྐྱོན་གྱི་དྲི་མས་དག་པའི་དཀར་བ་དང་། ངང་མོ་ཁ་དོག་གི་དཀར་བ་གཉིས་དོན་སྦྱར་དུ་སོང་བ་དང་། གདོང་བཞི་གདོང་ཞེས་པའི་སྐད་དོད་ནང་ལ་མུ་ཁ་མུ་ཁམ་ཞེས་པ་སྒྲའི་རྗེས་འཁྲིད་དང་བཅས་པའོ།།

རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ།

བསྟན་བཅོས་སྔ་མ་རྣམས་བསྡུས་ཤིང་། །སྦྱོར་བ་རྣམས་ཀྱང་ཉེར་མཚོན་ཏེ།།

ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་བདག་གིས་ནི། །སྙན་ངག་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བྱ།༢།

བྷ་རཏ་མུ་ནི་ཞེས་པས་མཛད་པའི་ཟློས་གར་བསྟན་བཅོས་དང་། མེའི་སྔོན་རབས། བྷ་མ་ཧས་མཛད་པའི་ཚིག་རྒྱན་གྱི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་། གཞན་ཡང་རྒྱ་གར་ཤར་ལྷོའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཛད་པའི་སྙན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་སྔ་མ་རྣམས་ནས་བཤད་པའི་རྒྱན་རྣམས་ཆ་ཚང་བར་བསྡུས་ཤིང་། སྦྱོར་བ་དཔེར་བརྗོད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་སྙན་ངག་གི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཞིག བློའི་སྟོབས་དང་བསྟུན་ནས་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་ཞིག་བདག་གིས་འབྲི་བར་བྱའོ།།

འདིར་བསྟན་བཅོས་སྔ་མ་རྣམས་བསྡུས་པའི་དོན་ཡང་སྔ་མ་རྣམས་ཕྱོགས་བསྡོམས་བྱས་པའི་དོན་ལ་གོ་དགོས་ཀྱི་མདོར་བསྡུས་བཏང་བའི་དོན་ལ་གོ་མི་རུང་སྟེ། དཎྜིའི་སྔོན་དུ་བྱུང་བའི་ཟློས་གར་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་ནང་ལ་རྒྱན་བཞི་དང་། མེའི་སྔོན་རབས་ནང་ལ་རྒྱན་བཅུ་དྲུག་ལས་བཤད་མེད། བྷ་མ་ཧས་དོན་རྒྱན་སོ་བརྒྱད་དུ་འདོད་ཀྱང་། སློབ་དཔོན་འདིས་རྗེས་འགྲོ་མེད་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་རྒྱན་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་བཀག་ནས་དོན་རྒྱན་སོ་ལྔར་བཤད་པས་མདོར་བསྡུས་བཏང་བའི་དོན་གཏན་ནས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ།།

སྤྱིར་རྗོད་བྱེད་སྐད་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན།

འདི་ན་མཆོག་གིས་བསྟན་པ་དང་། །ལྷག་མར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི།།

ཚིག་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དྲིན་ལས་ནི། །འཇིག་རྟེན་ལུགས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད།༣།[2]

འཇིག་རྟེན་འདི་ན་དྲང་སྲོང་པཱ་ཎི་ནི་དང་བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་མཆོག་གྱུར་རྣམས་ཀྱིས་བརྡ་སྤྲོད་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྟན་པའི་ལེགས་སྦྱར་དང་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་གཉིས་དང་། འདི་གཉིས་ཀྱི་ལྷག་མར་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡུལ་སྐད་ལ་སོགས་པའི་རྗོད་བྱེད་སྐད་རིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་དྲིན་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གོ་བ་བརྡ་སྤྲོད་ནུས་པའི་རང་རང་སོ་སོའི་ལུགས་ཀྱི་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ།།

འདིར་ཡོངས་གྲགས་སུ་སྐྱེས་བུ་མཆོག་གིས་བསྟན་པའི་སྐད་རིགས་ནི་ལེགས་སྦྱར་ཁོ་ན་འདོད་མོད། བྲམ་ཟེ་མཆོག་སྲེད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་ཀྱི་སྒྲ་མདོ་སྦྱར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འདི་ཡང་སྐྱེས་བུ་མཆོག་གིས་བསྟན་པའི་སྐད་རིགས་ཀྱི་གྲངས་སུ་རྒྱ་འགྲེལ་ནས་གསུངས་འདུག

རྗོད་བྱེད་སྐད་རིགས་མེད་པའི་བརྟག་པ་མཐའ་བཟུང་གི་སྐྱོན།

        གལ་ཏེ་སྒྲར་བོད་སྣང་བ་ཡིས། །འཁོར་བའི་བར་དུ་མི་གསལ་ན།།

        འཇིག་རྟེན་གསུམ་པ་མཐའ་དག་འདི། །སྨག་རུམ་མུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར།༤།

གལ་ཏེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲར་བོད་པའི་སྒོ་ནས་གོ་བརྡ་འཕྲོད་པའི་སྣང་བ་དེ་ཡིས། །འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་མི་གསལ་བར་མུན་པའི་རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་ན། །ས་འོག་ས་སྟེང་ས་བླའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཐ་དག་ནི། །མུན་དོང་དུ་ལྷུང་བ་དང་འདྲ་བའི་སྨག་རུམ་མུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ།།

བྱེ་བྲག་སྙན་ངག་ཤེས་པའི་ཕན་ཡོན།

སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོ་གྲགས་པའི་གཟུགས། །ངག་གི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་ཐོབ།།

དེ་དག་ཉེ་བར་མི་གནས་ཀྱང་། །རང་ཉིད་ཉམས་པ་མེད་ལ་ལྟོས།༥།

སྔོན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཏམ་སྙན་གྲགས་པའི་གཟུགས་བརྙན་ད་ལྟ་བར་དུ་གནས་པ་ནི། །དེ་དག་ལ་གང་འདོད་གསལ་བར་སྟོན་ནུས་པའི་ངག་གི་རང་བཞིན་དཔེར་ན་མེ་ལོང་དང་འདྲ་བ་འདི་ཉིད་ཐོབ་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོ་དེ་དག་ད་ལྟའི་སྐབས་འདིར་ཉེ་བར་མི་གནས་ཀྱང་། །རང་ཉིད་ཀྱི་གཏམ་སྙན་ཉམས་པ་མེད་པར་གསལ་བར་གནས་པ་འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག།

ཕན་གནོད་བསྟན་པའི་སྒོ་ནས་སྐྱོན་སྤོང་བར་གདམས་པ། 

མཁས་པས་ཡང་དག་རབ་སྦྱར་བའི། །ངག་ནི་ངག་གི་འདོད་འཇོར་བཤད།།

དེ་ཉིད་ཉེས་པར་སྦྱར་ན་སླར། །སྦྱོར་པོ་བ་ལང་ཉིད་རྗོད་བྱེད།༦།

མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་ཚིག་དོན་གཉིས་ཀ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྦྱར་བའི་སྙན་པའི་ངག་ནི། ངག་གི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་འཇོ་བའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དང་འདྲ་བར་བཤད་ལ། སྙན་ངག་དེ་ཉིད་ཚིག་དོན་གྱི་གང་གི་ཆ་ནས་འགལ་འཁྲུལ་སོང་བའི་ཉེས་པ་དང་བཅས་པར་སྦྱར་ན། འདོད་དོན་འགྲུབ་པའི་ཚབ་ཏུ་སླར་ཡང་སྦྱོར་བ་པོ་ལ་བ་ལང་དང་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བྱེད་དོ།།

དེ་ཕྱིར་སྙན་ངག་དག་ལ་སྐྱོན། །ཆུང་བར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་ཞིག་ལྟར།།

བཏང་སྙོམས་མི་བྱ་ལུས་མཛེས་ཀྱང་། །སྐྱོན་གཅིག་གིས་ནི་སྐལ་ངན་འགྱུར།༧།

རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་སྙན་ངག་གང་འདྲ་ཞིག་རྩོམ་ན་ཡང་བརྩམ་བྱ་དེ་དག་ལ། ཉེས་སྐྱོན་ཆུང་ངུ་ཞིག་ལས་མེད་པར་གྱུར་ཀྱང་།ཅི་ཞིག་ལྟར་འབད་བརྩོན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་པར་མི་བྱའོ།། གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྙན་ངག་གི་ལུས་གཞུང་ཇི་ལྟར་མཛེས་ཀྱང་། ཚིག་དོན་གྱི་ཉེས་སྐྱོན་ཆུང་ངུ་དེ་གཅིག་གིས་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས་འཕྱར་བར་འགྱུར་བའི་སྐལ་བ་ངན་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས་སོ།།

སྐྱོན་ཡོན་མི་ཤེས་པའི་མཁས་བླུན་གྱི་དཔེ་བསྟན་པ།

སྐྱེ་བོ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པས། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་དག་ཇི་ལྟར་དབྱེ།།

གཟུགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དམིགས་པའི་སྐབས། །ལོང་བ་དག་ལ་ཡོད་དམ་ཅི།༨།

སྐྱེ་བོ་བསྟན་བཅོས་མི་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི། སྙན་ངག་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་། སྤོང་དགོས་པའི་སྐྱོན་དག་ཡོད་མེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཇི་ལྟར་དབྱེ་སྟེ་དབྱེ་བར་མི་ནུས་སོ།། དཔེར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དམིགས་ནས་བལྟ་བའི་གོ་སྐབས་འདི་ཉིད་ལོང་བ་དག་ལ་ཡོད་དམ་ཅི་སྟེ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ།།

ཁེ་ཕན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྙན་ངག་བཤད་པར་བསྟན་པ།

དེ་ཕྱིར་མཁས་པས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས། །བྱེ་བྲག་རྟོགས་ལ་མངོན་དགོངས་ནས།།

རྣམ་བཀྲ་ལམ་ལྡན་ཚིག་རྣམས་ཀྱི། །བྱ་བའི་ཆོ་ག་ངེས་པར་སྦྱར།༩།

དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྙན་ངག་གི། །ལུས་དང་རྒྱན་ཡང་རབ་ཏུ་བསྟན།།

སྙན་ངག་ཤེས་ན་གོང་དུ་ཞུས་པའི་ཁེ་ཕན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། སྐྱེ་དགུ་ཡོད་དོ་ཅོག་རྣམས་ཀྱིས་ཁེ་ཕན་བྱེ་བྲག་པ་དེ་དང་ལྡན་པའི་སྙན་ངག་དེ་ཉིད་རྟོགས་པ་ལ་མངོན་པར་དགོངས་ནས། ཕུན་ཚོགས་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་ཤར་ལྷོའི་ལམ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་ལས་སྙན་ངག་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་ཆོ་ག་སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་གཞུང་ངེས་པར་སྦྱར་ནས་འདུག་ལ། སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་གཞུང་ཙམ་མ་ཟད་མཁས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྙན་ངག་གི་ལུས་དང་རྒྱན་གྱི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པའི་གཞུང་ཡང་བསྟན་ནས་འདུག་པ་ལྟར། དཎྜི་བདག་གིས་ཀྱང་སྙན་ངག་གི་ལུས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པར་བྱའོ།།

སྙན་ངག་གི་ལུས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ།

ཤརཱིརཾ ཏཱབདིཥྚཱརྠབྱབཅྖིནྣཱ པདཱབལཱི།།

དེ་ལ་ལུས་ནི་འདོད་པ་ཡི། །དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གི་ཕྲེང་།༡༠།[3]

སྐབས་དེ་ལ་སྙན་ངག་གི་ལུས་ཞེས་པ་ནི། འདོད་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་ཕྲེང་བ་ཞིག་གོ།

དེ་ཡང་དོན་དང་བྲལ་བའི་བྱིས་པ་དང་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་མིན་པར་གང་ཞིག་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་དོན་དེ། རྗོད་བྱེད་ཚིག་གི་ལམ་ནས་བརྗོད་པ་འདི་ཉིད་འདོད་པའི་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་གི་ཕྲེང་བ་ཡིན་ལ། སྙན་ངག་གི་ལུས་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ།།

ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བཤད་པ།

དེ་ཡང་ཚིགས་བཅད་ལྷུག་པ་དང་། །སྤེལ་མ་རྣམ་གསུམ་ཉིད་དུ་གནས།།

ལུས་འདི་ཡང་ཚིགས་བཅད་དང་། ཚིག་ལྷུག་པ་དང་། ཚིགས་བཅད་ཚིག་ལྷུག་སྤེལ་བའི་སྤེལ་མ་རྣམ་པ་གསུམ་ཉིད་དུ་གནས་སོ།།

ཚིགས་བཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ།

ཚིགས་བཅད་རྐང་བཞི་ཅན་་་་་་་་་་་་་་་།།

ཚིགས་བཅད་ཅེས་པ་ནི་རྐང་པ་བཞི་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནོ།།

སྤྱི་ཚོགས་རྩོམ་རིག་དང་མགུར་མ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ལ་རྐང་པ་བཞི་རེ་དགོས་པའི་ངེས་པ་མེད་ཀྱང་། བརྡ་སྤྲོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྐབས་འདིར་ཚིགས་བཅད་ལ་རྐང་པ་བཞི་རེར་ངེས་པ་ཡིན་ནོ།།

ཚིགས་བཅད་ཀྱི་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ།

་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་དེ་ཡང་། །བྲྀཏྟཛཱ་ཏི་ཞེས་རྣམ་གཉིས།༡༡།

དེ་ཡི་སྤྲོས་པ་མཐའ་དག་ནི། །སྡེབ་སྦྱོར་གཞུང་དུ་ངེས་པར་བསྟན།།

རིག་དེ་སྙན་ངག་རྒྱ་མཚོ་ནི། །ཟབ་མོ་བརྒལ་འདོད་རྣམས་ཀྱི་གྲུ།༡༢།

ཚིགས་བཅད་དེ་ལ་ཡང་བྲྀཏྟ་དང་ཇཱ་ཏི་ཞེས་པའི་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ།། དེ་ཡི་སྤྲོས་པའི་དབྱེ་བ་ཐ་དག་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་གཞུང་གཞན་དུ་ངེས་པར་བསྟན་ཡོད་པས་སྐབས་འདིར་འཆད་དགོས་དོན་མི་འདུག་གོ། འདིར་མ་བཤད་ཀྱང་གཞུང་གཞན་ལས་སྦྱངས་དགོས་ཏེ། སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་རིག་པ་དེ་ནི། སྙན་ངག་གི་རྒྱ་མཚོ་ཟབ་མོ་བརྒལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་གྲུ་གཟིངས་དང་འདྲ་བའི་མེད་ཐབས་མེད་པའི་ཁྱད་ནོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།།

དེ་ཡང་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་སྐབས་སུ་ཚིགས་བཅད་རེ་ལ་རྐང་པ་བཞི་བཞིར་ངེས་ཀྱང་། ཚིག་རྐང་རེ་རེ་ལ་ཚིག་འབྲུ་ཇི་ཙམ་དགོས་པའི་སྐོར་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་གཞུང་དུ་བཤད་ཅིང་། གཞུང་དེར་ཚིག་འབྲུའི་གྲངས་ཀ་བགྲང་སྟངས་དེ་ཡང་རིགས་གཉིས་ཏེ། དབྱངས་རེ་རེ་ལ་ཚིག་འབྲུ་རེ་བགྲང་བའི་ལུགས་གཅིག་དང་། གསལ་བྱེད་རེ་ལ་སྒྲ་མདངས་རེ་བགྲང་བའི་ལུགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་དེ་ལ་བྲྀཏྟ་དང་། ཕྱི་མ་འདི་ལ་ཇཱ་ཏི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། ཆོས་སྐད་དང་རྫོང་ཁའི་ནང་ལ་བྲྀཏྟ་དང་ཇཱ་ཏིའི་རྣམ་གཞག་མེད་ལ། དེའི་ཚབ་ཏུ་ཁོ་བོས་སྦྱར་བའི་ཚིག་འབྲུ་ཆ་དང་ཡའི་སྒྲིག་སྟངས་ཀྱི་སྡེབ་སྦྱོར་དགོས་འདོད་ཀུན་འབྱུང་གཟིགས་པར་འཚལ།།

བརྗོད་བྱ་ནང་དོན་སྟོན་ཚུལ་གྱི་ཆ་ནས་ཚིགས་བཅད་ལ་བཞིར་དབྱེ་བ།

གྲོལ་བ་དང་ནི་རིགས་དང་མཛོད། །འདུས་པ་ཞེས་བྱ་དེ་འདྲ་བའི།།

ཚིགས་བཅད་རྒྱས་པར་མི་བརྗོད་དེ། །སརྒས་བཅིངས་པའི་ཆ་ཤས་ཕྱིར།༡༣།[4]

ཚིགས་བཅད་གཅིག་ནང་བརྗོད་བྱའི་དོན་གཅིག་རྫོགས་པར་སྟོན་པའི་གྲོལ་བ་དང་ནི། བརྗོད་དོན་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ནང་རྫོགས་པར་མི་ནུས་པར་ཚིགས་བཅད་གཉིས་དང་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་རྒྱུན་མཐུད་ནས་འབྲི་དགོས་པ་ལ་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། ཚིགས་བཅད་གཅིག་ནང་བརྗོད་དོན་གཉིས་གསུམ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་འཛོམས་པའི་མཛོད་དང་། བརྗོད་བྱའི་སྐབས་འཐོབ་དང་བསྟུན་ནས་དེ་གསུམ་ཅི་རིགས་པར་བསྡུས་པའི་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདྲ་བའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་སྐོར་རྒྱས་པར་མི་བརྗོད་དེ། གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་སརྒ་སྟེ་ལེའུས་བཅིངས་པའི་སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་ཆ་ཤས་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ།།

ལུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གསུམ་ལས་དང་པོ་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྙན་ངག་རྩོམ་ཚུལ་བཤད་པ་ལ། ཐོག་མར་སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་མཇུག་སྒོ་བཤད་པ།

སརྒས་བཅིངས་པ་སྙན་ངག་ཆེ། །དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ།།

ཤིས་པར་བརྗོད་ཅིང་ཕྱག་བྱ་དང་། །དངོས་པོ་ངེས་བསྟན་དེ་ཡི་སྒོ།༡༤།

འོ་ན་སརྒས་བཅིངས་པའི་སྙན་ངག་ཆེན་པོ་དེ་གང་ཞེ་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་བཤད་པར་བྱའོ།།

ཞེས་དམ་བཅས་ནས། རང་གི་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ལ་བཀྲ་ཤིས་པར་འབྱུང་བར་སྨོན་པའི་ཤིས་པར་བརྗོད་པ་དང་། རྐྱེན་དང་བར་ཆད་ཞི་བའི་ཕྱིར་དུ་ནང་དོན་བརྗོད་བྱ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡུལ་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་དང་། རྒྱས་བཤད་ཀྱི་བརྗོད་དོན་མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་དུ་དངོས་པོ་ངེས་པར་བསྟན་པའི་མདོར་བསྟན་གསུམ་པོ་འདི་ནི། སྙན་ངག་ཆེན་པོ་དེ་ཡི་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ངེས་པར་དགོས་སོ།།

༼འདི་ལ་ཤིས་བརྗོད་དང་ཕྱག་བྱ་བ་གཉིས་པོ་གཅིག་གིས་འཐུས་པར་བྱས་ཀྱང་ཆོག་ལ། ཤིས་བརྗོད་སྔོན་དུ་བཏང་ནས་ཕྱག་བྱ་ན་འགལ་བ་མེད་དོ།།༽

གཉིས་པ་སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་རྩོམ་གཞིའམ་གཞི་བཞག་ས་དང་། དེའི་དམིགས་ཡུལ་བསྟན་པ།

ཨིཏིཧཱས་ཀཐོདྦྷུཏམིཏརདྦཱ སདཱཤྲཡཾ། ཅཏུརྦརྒཕལཱཡཏྟཾ ཅཏུརོདཱཏྟནཱཡཀམ།།

སྔོན་བྱུང་གཏམ་ལས་བྱུང་བ་འམ། །ཅིག་ཤོས་ལེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས།།

སྡེ་བཞིའི་འབྲས་བུར་དམིགས་པ་དང་། །འདྲེན་པ་མཁས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བ།༡༥།

སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་རྩོམ་གཞིའི་བརྗོད་བྱ་ངོ་མ་ནི་སྔོན་བྱུང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏམ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་གཞིར་བཞག་ནས་འབྲི་བའམ། ཅིག་ཤོས་གཞན་པ་དེ་ནི་ལེགས་པའི་སྤྱོད་བཟང་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲི་དགོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་འབྲི་བའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ཡང་ཆོས་ནོར་འདོད་དང་ཐར་པ་ཞེས་པའི་ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞིའི་འབྲས་བུར་དམིགས་ནས་དེ་དག་གང་རུང་གསལ་བར་སྟོན་པའི་ཆེད་དང་། ཡང་ན་སྙན་ངག་དེའི་མི་སྣ་གཙོ་བོ་འདྲེན་པ་དེའི་མཁས་ཤིང་རྒྱ་ཆེའི་སྤྱོད་བཟང་སྟོན་པའི་ཆེད་དུ་འབྲི་དགོས་པ་ཡིན་ནོ།།

༼ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞི་ཞེས་པ་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ཧིན་དུའི་ཆོས་ཀྱི་རིགས་མཐོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་བྲམ་ཟེ་དང་རྒྱལ་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་གཞོན་པའི་གནས་སྐབས་ན་སློབ་དཔོན་བསྟེན་ཏེ་རིག་པའི་གནས་དང་རིག་རྩལ་སོགས་ལ་སྦྱངས་ནས་རྒྱུ་ནོར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པར་བྱེད་པའམ་ཡང་ན་དཀའ་སྤྱད་ཁྱད་སད་ཀྱིས་རྒྱུ་ནོར་བསགས་པ་དང་། དེ་ནས་དར་མའི་གནས་སྐབས་ན་ཁྱིམ་ཚང་འཛིན་ནས་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལོངས་སུ་སྤྱོད། ལོ་ན་རྒས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཁྱིམ་གྱི་བྱ་བ་རང་གི་བུ་གཞི་ལ་རྩིས་སྤྲོད་ནས་དབེན་པའི་རི་ཁྲོད་དུ་ཆོས་བྱེད་དུ་འགྲོ་བ་དང་། དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གང་མཚམས་ཞིག་ཐོབ་པ་ན་རི་ཁྲོད་ཀྱི་བྱ་བའང་བློས་བཏང་ནས་གནས་ངེས་མེད་དུ་སྤྱོད་པ་གཤེགས་པ་བཞི་པོ་དེ། ནོར་དང་འདོད་པ། ཆོས་དང་ཐར་པའི་དོན་ཡིན།

མཧཱ་བྷཱ་རཏ་དང་། ར་མ་ཡཎ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔོན་བྱུང་གཏམ་ལ་སྦྱར་བའི་སྙན་ངག་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་དཔག་བསམ་འཁྲི་ཤིང་ལ་སོགས་པ་ནི་གཅིག་ཤོས་དམ་པའི་སྐྱེས་བུའི་མཁས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྤྱོད་ཚུལ་སྟོན་པའི་སྙན་ངག་ཡིན། རྩོམ་གཞི་གཉིས་སུ་བཤད་པ་དེ་གནའ་སྔ་མོའི་སྙན་ངག་གི་དུས་སྐབས་ཀྱི་བསམ་བློ་ཞིག་ཡིན། དེང་སངས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱེད་ན། འདས་པའི་བྱུང་བ། ད་ལྟའི་གནས་ཚུལ། མ་འོངས་པའི་འཆར་སྒོ་དང་། ལྷག་པར་སེམས་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ལ་གཞིར་བཞག་ནས་རྟོག་བཟོའི་སྒྲུང་རྩོམ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་འབྲི་ཆོག་པ་ཡིན།།

སྙན་ངག་ཆེན་པོ་ཡོད་ཚད་ལ་ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞི་ཚང་དགོས་དོན་མེད། དཔེར་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྟོགས་བརྗོད་ལྟ་བུ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གཙོ་བོར་སྟོན་པའི་སྙན་ངག་དང་། རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་ལྟ་བུ་ནི་བློས་བཏང་ཐར་པའི་དོན་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་ཙམ་ལས་འདོད་པའི་དོན་མི་ཚང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན།༽

སྙན་ངག་ཆེན་པོའི་ནང་དོན་ཡན་ལག་བཅུ་དྲུག་བཤད་པ།

༡གྲོང་ཁྱེར་༢རྒྱ་མཚོ་༣རི་དང་༤དུས།། ༥ཉི་ཟླ་འཆར་བའི་བསྔགས་པ་དང་།།

འདྲེན་པ་དང་འདྲེན་མ་གཉིས་ཀྱི་གནས་ས་འདི་ལ་བར་གྱི་སྐྱིད་ཉམས་ལྡན་པའི་གྲོང་ཁྱེར། མར་གྱི་རྒྱ་མཚོའི་མཐོང་སྣང་། ཡར་གྱི་རིའི་བཀོད་པ། ནམ་ཟླ་དུས་བཞིའི་འགྱུར་ལྡོག  ཉི་ཟླ་འཆར་ནུབ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཛེས་ཆའི་མཐོང་སྣང་སོགས་གང་དང་གང་ཡོད་པ་དེ་དང་དེ་ལ་བསྔགས་པ་དང་།

ཁྱད་ཆོས་ལྔ་པོ་འདི་ནི་ཕུན་ཚོགས་སྡེ་བཞི་ཀུན་ལ་སྦྱར་རུང་བ་ཡིན་རུང་། འཆད་འགྱུར་གྱི་ཁྱད་ཆོས་བཅུ་གཅིག་པོ་དེ་འདོད་པའི་སྡེ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ།།

༦སྐྱེད་ཚལ་༧ཆུ་ཡི་རོལ་རྩེད་དང་།། ༨ཆང་འཐུང་༩དགའ་བའི་དགའ་སྟོན་དང་།།(༡༦)

སྐྱེད་མོས་ཚལ་དུ་སྤྲོ་འཁྱམས་ལ་ཕྱིན་པ་ན་ཕོ་མོ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཐུག་ཕྲད་བྱེད་ཅིང་། ཆུའི་རོལ་རྩེད་ལ་རོལ་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་སྟོན་ན་ཡང་ངོ་ཚ་བག་ཡོད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་གཏམ་གླེང་བྱ་བར་མི་ནུས་པའི་ཚེ། མཐུན་གྲོགས་ཆང་འཐུང་གི་རྣམ་པས་ངོ་ཚ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་བར་དུ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ན། གཅིག་སེམས་གཅིག་ལ་ཆགས་པའི་དགའ་བའི་དགའ་སྟོན་གྱི་ངང་དུ་གནས་པ་དང་།

འདི་ནི་ཕོ་མོ་ཕན་ཚུན་ཐུག་ཕྲད་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་དང་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བརྩེ་སེམས་འཆང་བའི་སྐབས་ཙམ་ཞིག་ཡིན།

༡༠སླུ་བ་དང་ནི་༡༡བག་མ་དང་།། ༡༢གཞོན་ནུ་སྐྱེ་དང་འཕེལ་བ་དང་།།

གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བརྩེ་སེམས་འཆང་ནས་སྡོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་སྐབས་རེ་གོ་བོ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་ཕན་ཚུན་འདོད་དོན་མ་འགྲུབ་པའི་བསླུ་བ་དང་ནི། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ནས་གོ་བརྡ་ཕྲོད་པ་ན་བསམ་ཚུལ་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་བག་མར་ལེན་པ་དང་། དེ་ནས་གཞོན་ནུ་སྐྱེ་བ་དང་རིམ་གྱིས་སྐྱེད་བསྲིངས་ནས་འཕེལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དང་།

༼དྲུག་པ་ནས་བཅུ་གཉིས་པ་འདིའི་བར་གཉེན་སྐྱོང་གི་བྱ་བ་ཡིན་ལ་འཆད་འགྱུར་རྣམས་ནི་དགྲ་འདུལ་གྱི་བྱ་བའོ།།༽

༡༣གྲོས་དང་ཕོ་ཉ་༡༤བགྲོད་པ་དང་།། ༡༥གཡུལ་དང་༡༦འདྲེན་པ་དར་བས་ཀྱང་།༡༧།

དེ་ལྟར་དགའ་སྐྱིད་ཀྱི་ངང་དུ་གནས་པ་ན་དགྲའི་འཚེ་བ་བྱུང་བ་དེ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ནང་གྲོས་བསྡུར་བྱས་ནས་དགྲ་ལ་ཕོ་ཉ་གཏོང་བ་དང་། དགྲ་ཡིས་མཐུན་བསྒྲིག་བྱ་བར་མ་ཉན་པ་ན་དེ་ཉིད་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་དམག་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང་། མཐར་དགྲ་དང་ཕྲད་དེ་གཡུལ་བཀྱེ་བ་དང་། དེ་ནས་འདྲེན་པ་དར་བའི་སྒོ་ནས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བརྒྱན་ནས་དགྲ་བོ་བཅོམ་པར་གྱུར་པའོ།།

ནང་དོན་ཡན་ལག་བཅུ་དྲུག་གི་བཅུད་དོན།

བརྒྱན་པར་གྱུར་ཅིང་མདོར་བསྡུས་མིན། །སརྒ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའང་མིན།།

ཉམས་དང་འགྱུར་བ་དག་གིས་གཏམས། །མཉན་འོས་ཚིག་བརྒྱན་མཚམས་སྦྱོར་ལེགས།༡༨།

ཀུན་མཐར་ཚིགས་བཅད་ཐ་དད་ལྡན། །དམ་པའི་རྒྱན་ལྡན་སྙན་ངག་ནི།།

འཇིག་རྟེན་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། །བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་པར་འགྱུར།༡༩།[5]

སྙན་ངག་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བསྔགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་ཐོབ་ཀྱི་དོན་ཚན་རྣམས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཅིང་དེ་ཡང་མདོར་བསྡུས་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པ་མིན་པ་དང་། སརྒའི་ལེའུ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའང་མིན་པའི་རྒྱས་བསྡུས་རན་པར་སྦྱར་དགོས་པ་མ་ཟད། འདི་ལ་ནང་གི་ཚོར་སྣང་གི་ཉམས་དང་ཕྱིའི་འགྱུར་བ་ཐོན་པའི་ཉམས་འགྱུར་གྱིས་གཏམས་པ་དང་། རྣ་བར་མཉན་ཚེ་མི་བདེ་བ་མེད་པའི་མཉན་པར་འོས་པའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་།  ལེའུ་གོང་འོག་གི་མཚམས་སྦྱོར་ལེགས་པས་བརྒྱན་དགོས་པ་དང་། མཇུག་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་སྡེབ་སྦྱོར་གཅིག་རང་མིན་པར་ལེའུ་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་ཚིགས་བཅད་ཐ་དད་པ་ལྡན་པ་དང་། དོན་རྒྱན་སྒྲ་རྒྱན་གབ་ཚིག་གི་དམ་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས་སོ།། འདི་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྙན་ངག་གིས་ནི། ཉན་པོ་པོ་འཇིག་རྟེན་དགའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མཐར་བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་པ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༼དགའ་བ་དང་སྐྱོ་བ། སྤྲོ་བ་དང་བགོད་བྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་སྣང་ནང་ནས་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་ཉམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་དང་མཐུན་པའི་ལས་ངག་གི་རྣམ་འགྱུར་དཔེར་ན་སྒེག་པ་དང་སྙིང་རྗེ། དཔའ་བ་དང་བཞད་གད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་འགྱུར་ཕྱི་ལ་ཐོན་པ་དེ་ལ་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན།༽

གང་ཞིག་ཡན་ལག་འགས་དམན་ཡང་། །གལ་ཏེ་སྦྱོར་རྣམས་ཕུན་ཚོགས་ཀྱིས།།

དེ་རིག་མགུ་བར་བྱེད་པས་ན། །འདིར་ནི་སྙན་ངག་སྐྱོན་མ་ཡིན།༢༠།

སྙན་ངག་གང་ཞིག་ལ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་ལས། ཡན་ལག་འགའ་ཞིག་གིས་དམན་ནས་མེད་ན་ཡང་། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་གང་ཞིག་སྦྱོར་བ་རྣམས་ལ་ཚིག་དོན་དང་ཉམས་འགྱུར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱར་ནས་ཡོད་ན། དེ་འདྲའི་རིག་པ་དེས་ཀྱང་མཁས་རྣམས་མགུ་བར་བྱེས་པས་ན། ཡན་ལག་འགའ་ཞིག་གིས་དམན་པ་འདིར་ནི་སྙན་ངག་གི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ།།

མདོར་དོན། ཡན་ལག་བཅུ་དྲུག་མ་ཚང་ན་ཡང་གང་ཡོད་པ་དེ་ཚིག་དོན་དང་ཉམས་འགྱུར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་སྙན་ངག་གི་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་པའོ།།

སྙན་ངག་ཆེན་པོ་དངོས་གཞི་འབྲི་ཚུལ་བསྟན་པ།

ཐོག་མར་འདྲེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཉེ་བར་བཀོད་ནས་དེ་ཡིས་ནི།།

དགྲ་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཅེས་པའི། །ལམ་འདི་རང་བཞིན་མཛེས་པ་ཡིན།༢༡།

སྙན་ངག་ཆེན་པའི་གཞི་བཞག་ས་དེ་སྔོན་བྱུང་གཏམ་ལ་བརྟེན་པའམ། ཅིག་ཤོས་བརྩམ་སྒྲུང་ལྟ་བུ་གང་ཡིན་ཡང་རུང་ལ། དངོས་གཞི་འབྲི་བའི་ཚེ། ཐོག་མར་འདྲེན་པའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོན་ཏན་གྱིས་འགོ་བཙུགས་ཤིང་། དེ་ལ་ཡོད་པའི་སྙིང་སྟོབས་དང་ལྷག་བསམ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཉེ་བར་བཀོད་ནས་འདྲེན་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་དང་། དེའི་ཕྱིས་ནས་འདྲེན་པ་དེ་ཡིས་དགྲ་བོ་བཅོམ་ནས་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱེདཅེས་པའི་འབྲི་ཚུལ་གྱི་ལམ་འདི་ཡང་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་ནོ།།

རིགས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཐོས་སོགས་ཀྱིས། །དགྲ་བོ་ཡང་ནི་བསྔགས་བྱས་ནས།།

དེ་ལས་རྒྱལ་ཕྱིར་འདྲེན་པ་ནི། །ཁྱད་འཕགས་བརྗོད་པའང་བདག་དགའ་སྐྱེད།༢༢།

ཡང་ན། རིགས་མཐོ་བ་དང་། སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་བ། ཐོས་པའི་ཡོན་ཏན་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས། དགྲ་བོ་དེ་ལ་ཡང་བསྔགས་པ་བྱས་ནས་བཞག་པ་དང། དགྲ་བོ་དེ་ཉིད་ང་རྒྱལ་ཆེ་ཆེར་འཕེལ་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ན། གང་ཞིག་གིས་དགྲ་དེ་བཅོམ་ནས་དེ་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་འདི་ཉིད་ཁྱད་པར་འཕགས་སོ། ཞེས་འདྲེན་པ་ནི་ཁྱད་འཕགས་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་དེའང་། དཎྜི་བདག་རང་ཡིན་ན་རྩོམ་ཚུལ་འདི་འདྲ་ལ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་གི་ལུས་གཉིས་པ་ཚིག་ལྷུག་བཤད་པ།

ཚིག་རྐང་སོ་སོར་མ་བཅད་པའི། །ཚིག་གི་རྒྱུན་ནི་ཚིག་ལྷུག་ཡིན།།

དེ་ལ་གཏམ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས། །རབ་དབྱེ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད།༢༣།[6]

ཚིག་གི་རྐང་པ་སོ་སོར་མ་བཅད་པའི་ཚིག་སྦྱོར་རྒྱུན་ཆགས་སུ་གནས་པ་འདི་ནི་ཚིག་ལྷུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་གཏམ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་བྷ་མ་ཧ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་དོ།།

སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་བརྗོད་པ།

རང་གིས་བཤད་ན་བརྗོད་པ་དང་། །འདྲེན་པའམ་གཞན་གྱིས་བཤད་དེ་གཏམ།།[7]

རང་གི་ཡོན་ཏན་བསྒྲགས་སྐྱོན་འདིར། །ཡང་དག་དོན་བསྔགས་ཕྱིར་ཡོད་མིན།༢༤།

བརྗོད་པ་དང་གཏམ་གཉིས་ཀྱི་དོན་འདི་ཡང་། འདྲེན་པ་རང་གིས་རང་གི་སྐོར་བཤད་པའི་སྙན་ངག་འདི་ལ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། འདྲེན་པ་རང་གིས་བཤད་པ་དང་། འདྲེན་པ་ལས་གཞན་པས་ཀྱང་བཤད་པའི་གཉིས་ཚོགས་ཀྱི་སྙན་ངག་འདི་ལ་གཏམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།།

བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ་འདྲེན་པ་རང་གིས། རང་གི་ཡོན་ཏན་གཞན་ལ་བསྒྲགས་ནས་ངོམས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་པ་དང་། དོན་དང་ལྡན་པ་ལ་ལྡན་པར་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་སྐྱོན་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་པ་མིན་ནོ་ལོ།།

འདོད་པ་དེ་འགག་པ།

འོན་ཀྱང་ངེས་པ་མ་མཐོང་སྟེ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར།།

གཞན་གྱིས་བརྗོད་དམ་རང་གིས་ཞེས། །དབྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ཅི་ཞིག་འདྲ།༢༥།

འོན་ཀྱང་འདི་ལ་ཡང་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་མ་མཐོང་སྟེ། བརྗོད་པ་དེ་ལའང་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ།། གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་དང་། རང་གིས་བརྗོད་པ་ཞེས་པའི་དབྱེ་བ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་ཅི་ཞིག་འདྲ་བ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་པ་མིན་ནོ།།

གལ་ཏེ་སྒོ་དང་གཞན་སྒོ་དང་། །ཨཤྦ་ས་ཡི་རྟགས་ཉིད་ཀྱིས།།

བརྗོད་པ་ཐ་དད་ཡིན་ན་ནི། །མིན་ཏེ་གཏམ་རྣམས་ལ་ཡང་ངོ།༢༦།[8]

གལ་ཏེ་སྒོ་དང་གཞན་སྒོ་ཞེས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་དང་། ཨཤྦ་ས་ཞེས་པའི་མིང་གི་རྟགས་དེ། བརྗོད་པ་ལ་ཡོད་པས་རྟགས་དང་རྒྱུ་མཚན་འདི་ཡིས། བརྗོད་པ་ཞེས་པ་ནི་གཏམ་ལས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི། དེ་ཙམ་གྱིས་ཐ་དད་དུ་སྒྲུབ་ནུས་པ་མིན་ཏེ། རྟགས་དེ་གསུམ་པོ་གཏམ་ལ་ཡང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ།།

༼འདིར། ཡིད་བརྟན་ལྡན་པ་ཞེས་པའི་སྐད་དོད་ཨུཅྖ་བཱས་ཞེས་འདུག་པ་དང་། འདི་དང་ཨཤྦ་ས་གཉིས་དོན་གཅིག་ཡིན་ཅིང་། འོག་ཏུ་ཨཤྦ་ས་ཞེས་འདུག་པས་འདིར་ཡང་འདི་ལྟར་བྲིས་ཡོད། འདི་ཡང་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་ཕོའི་མིང་དང་མོའི་མིང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་མིང་གི་སྡེ་ཚན་ཞིག་གི་མིང་ཡིན། ཚིག་གི་དོན་ནི་སྒྲ་མདངས་མཐོན་པོ་ཞེས་པ་ཡིན་པས། སྒྲ་མདངས་མཐོ་བའི་མིང་གི་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཡིན། དེ་བཞིན་འོག་གི་ལམྦྷ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་མིང་གི་སྡེ་ཚན་ཞིག་ཡིན།

དེ་བཞིན། ཐ་དད་པའི་རྟགས་ཡིན་ན་ནི། ཞེས་པའི་མཇུག་ཏུ་འགག་སྒྲ་ཞིག་འདུག་ལ། འགག་སྒྲ་འགྱུར་སྔ་མ་རྣམས་སུ་ཐོན་མི་འདུག་པས། འདིར་མིན་ཏེ་ཞེས་བྲིས་པ་ཡིན།༽

འཕགས་མ་སོགས་བཞིན་སྒོ་དང་ནི། །གཞན་གྱི་སྒོ་དག་ཅིས་མི་འཇུག།

ལམྦྷ་སོགས་སམ་ཨ་ཤྭཱ་སའི། །དབྱེ་བ་མཐོང་ཡང་དེ་ལས་ཅི།༢༧།

རྟགས་གསུམ་པོ་གཏམ་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། གཏམ་ལ་འཕགས་མ་ལ་སོགས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་འཇུག་པ་བཞིན་དུ། སྒོ་དང་གཞན་སྒོ་ཞེས་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་དག་ཅིས་མི་འཇུག་སྟེ། སྙན་ངག་མཁན་པོས་སྡེབ་སྦྱོར་དེ་དག་ལག་ལེན་བྱེད་དང་མི་བྱེད་ཀྱི་བསམ་པ་ཙམ་ལ་རགས་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ།།

དེ་བཞིན་དུ་གཏམ་ལ་ལམྦྷ་ཞེས་པའི་མིང་ཚོགས་དང་། བརྗོད་པ་ལ་ཨཤྦཱ་ས་ཞེས་པའི་མིང་ཚོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མཐོང་ན་ཡང་། དེ་ལས་དེ་གཉིས་ཐ་དད་དུ་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡོད་དེ་མེད་དོ།།

དེ་ཕྱིར་གཏམ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས། །མིང་གཉིས་དག་གིས་རིགས་གཅིག་མཚོན།།

ལྷག་མ་བརྗོད་པའི་རིགས་རྣམས་ཀྱང་། །འདི་ཉིད་ནང་དུ་འདུས་པར་འགྱུར།༢༨།

གོང་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར། གཏམ་དང་བརྗོད་པ་ཞེས་པའི་མིང་གཉིས་པོ་དག་གིས་དོན་གྱི་རིགས་གཅིག་མཚོན་པ་ཡིན་ལ། གཤམ་དུ་འཆད་འགྱུར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ལྷག་མ་བརྗོད་པའི་རིགས་རྣམས་ཀྱང་། གོང་དུ་བཤད་པ་འདི་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་པར་འགྱུར་རོ།།

བུ་མོ་འཕྲོག་དང་གཡུལ་དང་ནི།།བསླུས་དང་དར་བ་ལ་སོགས་པ།།

སརྒས་བཅིངས་མཚུངས་པ་ཉིད།།དེ་དག་ཁྱད་འབྱེད་ཡོན་ཏན་མིན།༢༩།

བརྗོད་པ་ལྷག་མ་གང་ཞེ་ན། བརྗོད་པ་ཞེས་པའི་སྙན་ངག་འདི་ལ་བུ་མོ་འཕྲོག་པ་དང་གཡུལ་བཀྱེ་བ་དང་། གཞན་གྱིས་བསླུས་པ་དང་། འདྲེན་པ་དར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་སརྒས་བཅིངས་པ་མཚུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་དག་ནི་གཏམ་དང་བརྗོད་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་འབྱེད་པའི་ཡོན་ཏན་མིན་ནོ།།

སྙན་ངག་མཁན་གྱིས་བསམ་བྱས་རྟགས། །གཞན་དུ་ཡང་ནི་སྐྱོན་མི་འགྱུར།།

འདོད་དོན་སྒྲུབ་ལ་སྒོ་རུ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཅིས་མི་འགྱུར།༣༠།

ཡང་སློབ་དཔོན་བྷ་མ་ཧས། གཏམ་གྱི་ནང་ལ་སྙན་ངག་མཁན་གྱིས་བསམ་བཞིན་བྱས་པའི་ཚིག་གི་རྟགས་འགའ་ཞིག་ཡོད་པས། རྟགས་འདི་ཡིས་གཏམ་དེ་བརྗོད་པ་ལས་སོ་སོར་འབྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་འདྲ་བའི་རྟགས་དེ་གཏམ་ལས་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ལ་སྦྱར་ན་ཡང་སྐྱོན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་གི་འདོད་དོན་སྒྲུབ་པའི་སྒོར་མཁས་པ་རྣམས་ལ་ཅི་ཡང་མི་འགྱུར་བ་མེད་པས། བསམ་པས་བྱས་པའི་རྟགས་གང་ཡང་བྲིས་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ།།

༼སྙན་ངག་མཁན་གྱིས་བསམ་པས་བྱས་པའི་རྟགས་ཞེས་པ་ནི། དཔེར་ན། སྙན་ངག་མཁན་མཱ་གྷ་ཞེས་པས་ཁོ་རང་གི་སྙན་ངག་གི་ལེའུ་ཀུན་གྱི་ཚིགས་བཅད་མཐའ་མ་དེར། ཤྲཱི། ཞེས་བྲིས་པ་དང། སྙན་ངག་མཁན་བྷར་བྷིས། ཀིརཱཏཱརྗུ་ནི་ཡ། ཞེས་པའི་སྙན་ངག་ཏུ། ལཀྵིམི། ཞེས་བྲིས་པ་དང། དེ་བཞིན་སློབ་དཔོན་དཎྜི་རང་གིས། འཇུག་པ་བཅུ་ཞེས་པའི་སྙན་ངག་ཏུ། ཚིགས་བཅད་མང་པོའི་མཇུག་ཏུ་དཎྜི། ཞེས་བྲིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོང་གི་མཚན་ཡང་དཎྜི་ཞེས་ཐོགས་འདུག་པས། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སྙན་ངག་མཁན་གྱི་བསམ་པས་བྱས་པའི་རྟགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན།༽

སྙན་ངག་གི་ལུས་གསུམ་པ་སྤེལ་མ་བཤད་པ་ནི།

སྤེལ་མ་ཟློས་གར་ལ་སོགས་ཏེ། །དེ་དག་རྣམས་ནི་གཞན་ན་རྒྱས།།

ལྷུག་པ་ཚིགས་བཅད་རང་བཞིན་གང་། །ཅམྦུ་ཞེས་པར་མངོན་པར་བརྗོད།༣༡།

སྙན་ངག་གི་ལུས་གསུམ་པ་སྤེལ་མ་ནི་བལྟ་བྱའི་སྙན་ངག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཟློས་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་དང་། རབ་བྱེད་དང་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་རྣམ་གཞག་ནི་བསྟན་བཅོས་གཞན་དུ་རྒྱས་ཤིང་རྒྱས་པ་ཡོད་པས་འདིར་འཆད་པའི་ངལ་བ་མི་བྱེད་དོ།། མཉན་བྱའི་སྙན་ངག་ལ་ཡང་སྤེལ་མ་ཡོད་དེ། ལྷུག་པ་དང་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཀའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མཉན་བྱའི་སྙན་ངག་གང་ལ། ཅམྦུ་ཞེས་པར་མངོན་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ།།

བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མའི་ལུས་འདི་དག་གང་དུ་གནས་པའི་སྐད་རིགས་བཤད་པ་ནི།

ངག་གི་རང་བཞིན་དེ་དག་ཀྱང་། །ལེགས་སྦྱར་དེ་བཞིན་རང་བཞིན་དང་།།

ཟུར་ཆག་འདྲེན་མ་ཞེས་པ་སྟེ། །རྣམ་པ་བཞི་རུ་མཁས་པས་གསུངས།༣༢།

བཅད་ལྷུག་སྤེལ་མའི་ལུས་འདི་དག་གང་དུ་གནས་པའི་ངག་གི་རང་བཞིན་དེ་དག་ཀྱང་། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དང་། དེ་བཞིན་རང་བཞིན་གྱི་སྐད། ཟུར་ཆག་གི་སྐད། འདྲེན་མའི་སྐད་ཞེས་པ་སྟེ། སྐད་རིགས་རྣམ་པ་བཞི་རུ་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ།།

སྐད་རིགས་དེ་དག་གི་ངོས་འཛིན་ལས་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་རིགས་བཤད་པ་ནི།

ལེགས་སྦྱར་ཞེས་པ་ལྷ་ཡི་སྐད། །ཡིན་ཞེས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་གསུངས།།[9]

ལེགས་སྦྱར་ཞེས་པ་ནི་ལྷའི་སྐད་ཡིན་ཞེས་སྔོན་གྱི་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་སོ།།

༼ལྷའི་སྐད་ཅེས་པའང་། ཆོས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ལ་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་དག་གི་སྐད་རིགས་ཡིན་པའི་དབང་གིས་ལྷའི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པ་མ་གཏོགས། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་ཡུལ་དུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཁ་སྐད་རྒྱབ་ཀྱི་ཡོད་མེད་སུས་ཤེས། དོན་དུ་ལེགས་སྦྱར་ཞེས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་རིགས་རྣམས་ལས་ལེགས་ཆ་བསྡུས་ནས་པཎྜི་ཏ་རྣམས་ཀྱིས་བཟོས་པའི་སྐད་རིགས་ཡིན་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་གང་ཡང་མེད་དོ།། དེ་བཞིན་གཤམ་དུ་འཆད་འགྱུར་སྐབས་སུ་རང་གྱི་སྐད་དེ་ལེགས་ལས་སྐྱེས་པར་བཤད་མོད། དོན་དུ་དེ་གཉིས་གོ་ལྡོག་ཏུ་འདུག་གོ།༽

གཉིས་པ་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་རིགས་བཤད་པ་ནི།

དེ་སྐྱེས་དེ་མཚུངས་ཡུལ་གྱི་སྐད། །དུ་མ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་ཡིན།༣༣།[10]

ལེགས་སྦྱར་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཡུལ་སོ་སོའི་སྐད་རིགས་དུ་མ་རྣམས་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་ཡིན་ནོ།།

ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་སྐད། །རང་བཞིན་ལས་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ།།

སེ་ཏུས་བཅིངས་སོགས་རིན་ཆེན་ནོར། །གང་ལས་འབྱུང་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཡིན།༣༤།[11]

ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོ༼མཧཱ་རཱཥཊྲ༽ལ་བརྟེན་པའི་སྐད་ནི། རང་བཞིན་གྱི་སྐད་དེ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། སེ་ཏུས་བཅིངས་པ༼ལེའུ་མང་པོ་དང་ལྡན་པ༽པ་ལ་སོགས་པའི་སྙན་ངག་གི་རིན་ཆེན་ནོར་བུ་གང་ལས་འབྱུང་བའི་འབྱུང་ཁུངས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ།།

ཤོོ་ར་སེ་ན་གཽ་ཌཱ་དང་། །ལ་ཊི་གཞན༌ཡང༌དེ༌འདྲའི༌སྐད།།

རང༌བཞིན༌ཉིད༌ཅེས༌བྱ༌བ༌ཡི། །ཐ༌སྙད༌རྣམས༌ལ༌ཉེ༌བར༌འགྱུར།༣༥།

དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཤོོ་ར་སེ་ན་༼མ་ཐུ་ར༽དང་། ཤར་ཕྱོགས་གོོ་ཌ་པ།༼བངྒ་ལ༽ ནུབ་བྱང་ལ་ཊི། གཞན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་མ་གྷ་དྷ་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་རང་རང་སོ་སོའི་ཁ་སྐད་ནི། རང་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་སྙད་རྣམས་ལ་ཉེ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

༼མདོར་དོན་ཡུལ་ཕྱོགས་རང་རང་སོ་སོའི་སྐད་ནི་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། དེས་ན་ང་ཚོ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ནི་སྐད་རིགས་བཞིའི་གྲངས་སུ་ཚུད་དང་མི་ཚུད་ཀྱི་དོགས་པ་རྩ་བ་ནས་ཟ་དགོས་དོན་མི་འདུག་ལ། ལྷག་པར་དུ་རང་རེའི་ཆོས་སྐད་ནི། ཧི་མ་ལ་ཡའི་སྐད་རིགས་ཀྱི་ལེགས་ཆ་བསྡུས་ནས་བཟོས་པ་ཡིན་པས་གཅིག་བྱས་ན་ཨེ་ཤི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་རིགས་གཉིས་པ་ཞིག་ཡིན་བྱས་ནའང་འཐུས་པ་འདུག་གོ།༽

ཟུར་ཆག་གི་སྐད་རིགས་དབྱེ་ཚུལ་ཁག་གཉིས་བཤད་པ་ནི།

ཨ་བྷིར་ལ་སོགས་རིགས་ཀྱི་སྐད། །སྙན་ངག་སྐབས་འདིར་ཟུར་ཆག་བརྗོད།།[12]

བསྟན༌བཅོས༌རྣམས༌སུ༌ལེགས༌སྦྱར༌ལས། །གཞན༌པ༌ཟུར༌ཆག༌ཉིད༌དུ༌བརྗོད།༣༦།

ཨ་བྷིར་ལ་སོགས་པའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལ་སྙན་ངག་གི་སྐབས་འདིར་ཟུར་ཆག་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ། ཡིན་ན་ཡང་བརྡ་སྤྲོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ལས་གཞན་པའི་སྐད་རིགས་ཀུན་ལ་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༼སྐབས་འདིར། བ་ལང་རྫི་ལ་སོགས་པའི་ཚིག ཅེས་བསྒྱུར་འདུག་པའི་དབང་གིས། རི་བྲག་པ་བ་ཕྱུགས་འཚོ་མཁན་གྱི་སྐད་ནི་ཟུར་ཆག་ཡིན་ཅེས་པའི་ནོར་འཁྲུལ་བྱུང་འདུག་པས། དེའི་གསལ་བཤད་མདོར་ཙམ་ཞུས་ན། ཨ་བྷིར་ཞེས་པའི་ཚིག་སྒྱུར་བྱེད་ན་བ་ལང་རྫི་ལ་གོ་ཆོག་ཀྱང་། སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་ནི་བ་ཕྱུགས་འཚོ་མཁན་ལ་དགོངས་པ་མིན་པར་། མི་རིགས་ཁག་གཅིག་གི་སྐད་རིགས་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་འདུག འདི་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྒྱ་གར་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་འཁོར་ཆེ་ཁག་གི་ཡོངས་གྲགས་ཆེ་བའི་སྐད་རིགས་རྣམས་ནི་ཡུལ་མི་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་དང་། ལེགས་སྦྱར་འདི་ལྷའི་སྐད་ཡིན་ཅེས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་གསུངས། ཟེར་བ་མ་གཏོགས། ལྷའི་སྐད་ཡིན་ཅེས་གསུངས་མི་འདུག་པས། དོན་དུ་རང་བཞིན་སྐད་ཀྱི་ལེགས་ཆ་བསྡུས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་སྐད་འདི་ལེགས་སྦྱར་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡུལ་ཕྱོགས་གཞན་ནས་བྱུང་བའི་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ལ་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་འདུག

དེ་ནས་འདྲེས་མའམ་འདྲེན་མའི་སྐད་ཀྱི་སྐོར་གསུངས་མི་འདུག་པས། སྐད་རིགས་འདི་ནི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་མི་རིགས་སོ་སོའི་སྐད་རིགས་འདྲེས་པ་དང་། ཡང་ན་ལེགས་སྦྱར་རང་བཞིན་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་རིགས་འདྲེས་པའི་སྐད་ལ་འདྲེས་མའི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།།༽

སྙན་ངག་གི་དབྱེ་བ་གང་ཞིག་སྐད་རིགས་གང་གི་ཐོག་ཏུ་བྲིས་དགོས་པའི་སྐོར་བཤད་པ་ལ། དང་པ་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི།

སརྒས་བཅིངས་པ་ལེགས་སྦྱར་དང་། །སྐནྡྷ་ཀ་སོགས་རང་བཞིན་ནང་།།

ཨོ་ས་ར་སོགས་ཟུར་ཆག་སྟེ། །ཟློས་གར་ལ་སོགས་འདྲེས་པ་འོ།༣༧།[13]

ལེའུ་མང་པོའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་སརྒས་བཅིངས་པ་དཔེར་ན་རཱ་མ་ཡཎ་དང་། དུམ་བུའི་སྙན་ངག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དུ་འབྲི་དགོས་པ་དང་། སྐནྡྷ་ཀ་ཞེས་པ་སྡེབ་སྦྱོར་ཞིག་གི་མིང་ལ་སྡེབ་སྦྱོར་འདིའི་ཐོག་ནས་སྙན་ངག་འབྲི་དགོས་ན་རང་བཞིན་གྱི་སྐད་ལག་ལེན་བྱ་དགོས། དེ་བཞིན་ཨོ་ས་ར་ཞེས་པའའང་སྡེབ་སྦྱོར་ཞིག་ཡིན་པས་སྡེབ་སྦྱོར་འདིའི་ཐོག་ནས་སྙན་ངག་འབྲི་དགོས་ན་ཟུར་ཆག་གི་སྐད་དུ་འབྲི་དགོས། ཟློས་གར་གྱི་གཞུང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་སྐད་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་སྐད་རིགས་གང་གི་ཐོག་ཏུ་འབྲི་ནའང་རུང་བ་ཡིན་ནོ།། སྙན་ངག་སོ་སོ་དེ་དག་སྐད་རིགས་དེ་དང་དེར་བྲིས་ན་མཛེས་པར་བཤད་པ་ཡིན་གྱི་ངེས་པར་དུ་སྐད་རིགས་འདི་ཉིད་དུ་འབྲི་དགོས་པར་བཤད་པ་མིན་ནོ།།

༼སྐབས་འདིར་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་སྙན་ངག་བཤད་པ་ཡིན་པ་ལ་ཟློས་གར་དེ་སྤེལ་མ་ཡིན་པས་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་གྲངས་སུ་འོང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་དཔྱད་དགོས།༽

གཉིས་པ་ཚིག་ལྷུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་ནི།

གཏམ༌ནི་སྐད་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་། །ལེགས་སྦྱར་གྱིས་ཀྱང་བཅིངས་སྟེ།།

འབྱུང་པོའི་སྐད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ། །རྨད་བྱུང་དོན་ཆེན་རྒྱ་ཆེའི་གཏམ།།།༣༨།[14]

ཚིགས་བཅད་ལ་སྡེབ་སྦྱོར་དང་བསྟུན་པའི་སྐད་རིགས་ཀྱི་མཛེས་ཆ་འདི་འདྲ་ཡོད་མོད། ཚིག་ལྷུག་གི་ནང་དུ་འདི་འདྲའི་ངེས་པ་མེད་དེ། གཏམ་ནི་སྐད་རིགས་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷག་པར་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ནང་དུའང་འབྲི་རུང་བ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལ་གཏམ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་དུ་བྲིས་པ་ཀ་དམྦ་རི་དང་། འབྱུང་པོའི་སྐད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བྲིས་པ་ནི། རྨད་དུ་བྱུང་ཞིང་དོན་ཆེན་ལྡན་པའི་རྒྱ་ཆེ་བའི་གཏམ་ཞེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ།།

༼དེ་ལ་རྒྱ་ཆེའི་གཏམ་ཞེས་པ་༼བྲྀཧཏྐ་ཐཱ༽ནི་འབྱུང་པོའི་སྐད་དུ་བྲིས་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་སྒྲུང་གཏམ་རྙིང་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་ལ།  འདིའི་མ་དཔེ་དངོས་དེ་མེད་ཀྱང་། སྐད་སྒྱུར་བྱས་པའི་བྲྀཧཏྐ་ཐཱ་མཉྗ་རི་དང་། ཀ་ཐཱ་ས་རིཏྶཱ་གར་ཞེས་པ་འདི་གཉིས་ཡོད།།༽

དོན་བསྡུ་བའི་ཚུལ་དུ་སྙན་ངག་གི་དབྱེ་བ་གཉིས་བཤད་པ་ནི།

སྒེག་དང་རོལ་དང་སྟབས་ལ་སོགས། །ལྟ་བའི་དོན་ཡིན་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་།།

མཉན་པར་བྱ་བ་ཉིད་ཅེས་པ། །འདི་ཡང་ལུགས་གཉིས་དག་ཏུ་བརྗོད།༣༩།

སྙན་ངག་ལ་བལྟ་བྱའི་སྙན་ངག་དང་། མཉན་བྱའི་སྙན་ངག་གཉིས་སུ་བཤད་པ་དེ་དག་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ཆགས་པའི་སྒེག་ཉམས་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་སྣ་ཚོགས་པའི་རོལ་བ་དང་། རྐང་པའི་གར་སྟབས་ལ་སོགས་པ་ཆ་ཚང་ལྡན་པའི་ཟློས་གར་གྱི་འཁྲབ་གཞུང་ནི་ལྟ་བའི་དོན་དུ་སྦྱར་བ་ཡིན་པས་བལྟ་བྱའི་སྙན་ངག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། ཅིག་ཤོས་དེ་ལས་གཞན་པའི་སྙན་ངག་རྣམས་ནི་མཉན་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་སྙན་ངག་སྟེ། འདི་ཡང་སྙན་ངག་གི་དབྱེ་བ་མི་འདྲ་བའི་ལུགས་རྣམ་པ་གཉིས་དག་ཏུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་གི་སྤྱིའི་དོན་ཆ་ཚང་བཤད་ཟིན་ཏོ།།

ད་ནི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཤར་གཉིས་ཀྱི་རྩོམ་ཚུལ་མི་འདྲ་བའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་བཤད་པ་ནི།

ཕན་ཚུན་དབྱེ་བ་ཕྲ་མོ་ཅན། །ཚིག་གི་ལམ་ནི་དུ་མ་ཡོད།།

རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ལྗོངས་སོ་སོའི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྙན་ངག་རྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཚེ་ནང་གསེས་ཕན་ཚུན་དབྱེ་བ་ཕྲ་མོ་ཅན་གྱི་ཚིག་གི་སྦྱོར་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་དོ།།

དེ་ལ་བཻ་དརྦྷ་དང་ནི། །གཽ་ཌཱ་པའི་ཁྱད་གསལ་བར་དབྱེ།༤༠།

དེ་དག་ལས་ཡུལ་ལྗོངས་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་ལ་བ་དང་བ་མེན་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཙམ་རེ་མ་གཏོགས་མེད་ལ། ཡིན་ན་ཡང་ལྷོ་ཕྱོགས་བཻ་དརྦྷ་དང་། ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌཱ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི། ཚིག་དོན་སྦྱོར་ཚུལ་རྟ་དང་བ་གླང་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་ཡོད་པ་དེ་དག་དབྱེ་བ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་བཤད་པར་བྱའོ།།

སྦྱར་བ་རབ་དྭང་མཉམ་ཉིད་དང་། །སྙན་དང་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་དང་།།

དོན་གསལ་བ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ། །བརྗིད་དང་མཛེས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན།༤༡།

ཡོན་ཏན་འདི་བཅུ་བཻ་དརྦྷའི། །ལམ་གྱི་སྲོག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན།།

དེ་དག་ཕལ་ཆེར་བཟློག་པས་ནི། །གཽ་ཌཱའི་ལམ་དག་མཚོན་པ་ཡིན།༤༢།

དེ་གཉིས་ཀྱི་འདོད་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་ལ། སྦྱར་བ། རབ་ཏུ་དང་བ། མཉམ་ཉིད། སྙན་པ། ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ། དོན་གསལ་བ། རྒྱ་ཆེ་བ། བརྗིད་པ། མཛེས་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་པོ་འདི་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་བཻ་དརྦྷའི་ལམ་གྱི་སྲོག་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌ་པ་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་བསལ་ཡོན་ཏན་བཅུའི་བཤད་པ་མི་མཛད་ཀྱང་། སྙན་རྩོམ་ཕལ་ཆེར་འུས་ཆེ་བར་བཤད་ཀྱིན་ཡོད་པས། ལྷོ་ཕྱོགས་པ་དེ་དག་གི་འདོད་ཚུལ་དང་ཕལ་ཆེར་གོ་ལྡོག་གི་ཚུལ་དུ་སྦྱར་ན་ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌཱ་པའི་འདོད་ཚུལ་མཚོན་ནུས་པ་ཡིན་ནོ།།

༼འཆད་འགྱུར་གྱི་དཔེ་བརྗོད་རྣམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྲོག་ཆེན་སྲོག་ཆུང་གི་རྣམ་གཞག་དང་། རྩོལ་བ་དྲག་པོ་དང་ཞན་པའི་རྣམ་བཞག་ཤེས་དགོས་པས་དེ་བཤད་པ། གསལ་བྱེད་ཡི་གེ་རྣམས་ལས། ཀ་ཅ་ཊ་ཏ་པ། ག་ཇ་ཌ་ད་བ། ང་ཉ་ཎ་ན་མ། ཡ་ར་ལ་ཝ་རྣམས་སྲོག་ཆུང་གི་ཡེ་གེ་དང་། ཁ་ཆ་ཋ་ཐ་ཕ། གྷ་ཇྷ་ཌྷ་དྷ་བྷ། ཤ་ཥ་ས། ཧ་ཀྵ་རྣམས་ནི་སྲོག་ཆེན་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནས་གསལ་བྱེད་བརྩེགས་པ་རྣམས་དང་གཞན་ཡང་རྣམ་བཅད་ཀྱི་སྒྲ་འདི་འདྲ་༼ ༽ཡོད་པ་རྣམས་ནི་རྩོལ་བ་དྲག་པོ་དང་། བརྩེགས་མ་མིན་པའི་རྐྱང་པ་རྣམས་ནི་རྩོལ་བ་ལྷོད་པའི་ཡི་གེ་ཡིན།

གསལ་བྱེད་བརྩེགས་པ་ཞེས་པ་འདི་ཡང་། ཨསྟ་མསྟ་ཀ་པརྱསྟ་ས་མསྟཱརྐཱ་ཤུ་སཾསྟ་རཱ། ཞེས་པ་འདི་ལ་མཚོན་ན། རིམ་པ་བཞིན་དུ། མ་ཀ་པ་ས་མ་ཤུ་རཱ། ཞེས་པ་འདི་རྣམས་གསལ་བྱེད་རྐྱང་པ་དང་། བརྩེགས་མ་ནི། ས་དང་ཏ་བརྩེགས་པ་ཀུན་དང་། རྱ་དང་རྐ་རྣམས་ཡིན་ནོ།༽

དང་པོ་སྦྱར་བ་ལ་དངོས་ལྷོ་པའི་འདོད་པ།

སྦྱར་བ་སྲོག་ཆུང་ཡི་གེ་མཆོག  །ལྷོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མ་རེག་པའོ།།

སྦྱར་བ་ལ་སྲོག་ཆུང་གི་ཡི་གེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ཡང་ལྷོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་མ་ཡིན་ཞིག་གོ། སྙིང་དོན་ནི། ལྷོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་མ་ཡིན་པར་སྲོག་ཆེན་འགའ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་སྤྱིར་སྲོག་ཆུང་གི་ཡི་གེ་མང་བ་ཞིག་གོ།

ཤར་པས་འདོད་པའི་སྦྱར་བའི་དཔེར་བརྗོད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྷོད་པ་རྐྱང་པའི་ངོ་སྤྲོད།

ལྷོད་པ་ མཱ་ལ་ཏི་མཱ་ལ། །ལོ་ལཱ་ལཱི་ཀ་ལི་ལཱ་ བཞིན།༤༣།

ལྷོད་པ་ཞེས་པ་འདི་ནི་ སྲོག་ཆེན་མེད་པར་སྲོག་ཆུང་རྐྱང་པ་བསྒྲིགས་པ་རྣམས་ཏེ། མཱ་ལ་ཏི་མཱ་ལ་ ལོ་ལཱ་ལི་ཀ་ལི་ལཱ་ ཞེས་པ་བཞིན་ནོ།།

མ་ལ་ཏི་ནི་ཇཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག མཱ་ལ་ནི་ཕྲེང་བ། ལོ་ལ་ནི་སྲེད་པ། ཨ་ལི་ཀ་ནི་བུང་བ། ལི་ལ་ནི་རོལ་པ་སྟེ་འཁོར་ཞིང་རྩེད་མོ་རྩེ་བའི་དོན་ནོ།། ལོ་ལ་དང་ཨ་ལི་ཀ་གཉིས་མཚམས་སྦྱར་བས། ལོ་ལཱ་ལི་ཀ་ཞེས་གྲུབ་པ་ཡིན། དོན་ནི། ཇཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ལ། །སྲེད་པས་བུང་བ་འཁོར་ཞིང་ལྡིང་།། ཞེས་པའོ།།

གཽ་ཌ་པས་ནི་རྗེས་འཁྲིད་བློས། །དེ་འདོད་་་་་་་་་་་་་་་་་་་།།

ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌ་པས་ནི་རྗེས་འཁྲིད་ལ་དགའ་བའི་བློ་ཡིས། ལྷོད་པའི་སྦྱར་བ་དེ་ཉིད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།། ༼རྗེས་འཁྲིད་ཅེས་པ་ནི། ཡི་གེའི་ཚོགས་པ་མི་འདྲ་ནའང་སྒྲ་མདངས་འདྲ་བ་རྣམས་ཏེ། ལྷང་ངེ། ལྷན་ནེ། ལྷ་མེར་ལྟ་བུ་དང་། ལྷང་ལྷང་ཞེས་པ་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་ཚོགས་པ་འདྲ་བ་ཡོད་ན་ཟུང་ལྡན་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ།།༽

ཉི་མའི་འོད་མིན་ནང་གི་སྣང་བྱེད་མ། །མུ་ཏིག་འོད་ལྡན་མ་གཅིག་བློ་གཏེར་མ།།

ཀྱེ་མ་མ་ཡིད་ནི་མ་དགའ་བའི། །མ་མ་ཀུན་ཀུན་ལ་མ་གཡེལ་བརྩེ་བར་མཛོད།།

ལྷོ་པའི་སྦྱར་བའི་དཔེར་བརྗོད།

༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌༌། །་་་་་་་་་་མཱ་ལ་ཏཱི་དཱ་མ།།

ལཾ་གྷི་ཏཾ་བྷྲ་མ་རཻཿཞེས། །བྷཻ་དརྦྷ་ཡིས་སྦྱོར་ལྕི་བྱེད།༤༣།

འོ་ན་བྷཻ་དརྦྷའི་སྦྱར་བ་འདི་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མཱ་ལ་ཏཱི་དཱ་མ་ ལཾ་གྷི་ཏཾ་ བྷྲ་མ་རཻཿཞེས་པ་ལྟ་བུ། སྦྱོར་བ་ལྷོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྲོག་ཆེན་གྱི་ཡི་གེ་འགའ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཐོག་སྦྱོར་བ་ཅུང་ཟད་ལྕི་བ་འདི་ཉིད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།།

༼མཱ་ལ་ཏི་ནི་ཇཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག དཱ་མ་ནི་ཕྲེང་བ། ལཾ་གྷི་ཏཾ་ནི་འཁོར་བའམ་ལྡིང་བ། བྷྲ་མ་རཻཿནི་བུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ཡིན་པས། དོན་ནི། ཇཱ་ཏིའི་མེ་ཏོག་ཕྲེང་བ་ལ། །བུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་འཁོར་ཞིང་ལྡིང་།། ཞེས་པའོ།། འདི་ལ་སྲོག་ཆེན་ཡེ་གེ་གྷ་དང་བྷ་གཉིས་མ་གཏོགས་གཞན་ཡི་གེ་དགུ་པོ་རྣམས་སྲོག་ཆུང་ཡིན་ལ། རྩོལ་བ་ཆེ་ཆུང་ལ་ལྟོས་ན། རཻཿཞེས་པ་འདི་ཉིད་མ་གཏོགས་གཞན་རྣམས་རྩོལ་བ་ལྷོད་པ་ཡིན་ནོ།།༽

ཀཻ་ལ་ཤ་རིའི་མགུལ་གྱི་སྙན་དངགས་མཁན། །ཕལ་ཆེར་ཡོན་ཏན་རྣམ་བཅུའི་འཇུག་པ་ཡིས།།

ཚིག་སྦྱོར་ས་ཆེན་འདེགས་ཚེ་རི་མོ་ལ། །བྲིས་པའི་སྒྲོན་མེ་དང་མཚུངས་གསལ་བྱས་དབེན།།

གཉིས་པ་རབ་དང་ལ་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་ནི།

རབ་དང་ལྡན་པ་གྲགས་དོན་ཅན། །ཟླ་བ་ལ་ནི་ཨུཏྤལ་གྱི།།

འོད་ཀྱི་མཚན་མས་མཛེས་ཞེས་པ། །རྟོགས་པའི་སྐལ་བཟང་ལྡན་པའི་ཚིག༤༤།

རབ་ཏུ་དྭངས་ཤིང་གསལ་བས་རྟོགས་སླ་བ་དཔེ་དོན་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའི་དོན་ཅན་ཞིག་ལ་རབ་དང་གི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའང་དཔེར་ན། ཟླ་བ་ལ་ཨུཏྤལ་ལྟ་བུའི་ནག་ནོག་ཅན་གྱི་འོད་ཀྱི་མཚན་མ་ཡོད་པ་དེས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་སོ།། ཞེས་པ་འདིར་ཟླ་བ་ལ་ཨུཏྤལ་གྱི་མཚན་མ་ཡོད་པ་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པས། ཚིག་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་རྟོགས་ནུས་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་ཡིན་པས་རབ་དང་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ།།

ཕ་མཐའ་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་སྔོ་བསངས་མར། །བགྲོད་པའི་ཟླ་བ་བདུད་རྩིའི་འོད་སྣང་ཅན།།

མུན་པའི་གོ་འཕང་འཇིག་ལ་མཁས་པ་ཡ། །ངོ་མཚར་མི་མཇེད་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་གསལ།།

ཤར་པའི་ལུགས་ནི།

ངེས་ཚིག་ཡོད་ཕྱིར་གཽ་ཌ་པ། །ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་མིན་ཡང་འདོད།།

ཤིན་ཏུ་དཀར་མིན་ཆུ་ལས་སྐྱེས། །དེ་འདྲས་མཚན་པའི་འོད་དཀར་ཅན།༤༥།

གཽ་ཌ་པ་རྣམས་ནི། ཡོངས་གྲགས་མིན་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་ངེས་ཚིག་སྦྱར་རུང་ཡོད་ན་འགྲིག་པར་འདོད་དེ། དཔེར་ན། ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་མིན་པའི་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་འདྲས་བརྒྱན་པའི་ཟླ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་སོ།། ཞེས་པ་འདིར་དོན་གོང་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཡང་། ཤིན་ཏུ་དཀར་མིན་ཆུ་ལས་སྐྱེས་པ་འདི་ཉིད་ཨུཏྤལ་ཡིན་པར་ངེས་ཚིག་སྒྲ་བཤད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པ་འདི་འདྲ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་པ་རྣམས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།།

སྣང་མིན་ལམ་དུ་འཕྱན་ལ་བརྩེ་བའི་གཉེན། །བདུད་རྩིའི་ཟེར་བརྒྱས་ཡོངས་གང་ཆུ་ལས་སྐྱེས།།

འགྲོ་འདིས་ལེགས་བྱས་ཀྱིས་དྲངས་ལྷ་རྩེན་མར། །རོལ་འདི་ཚངས་པའ་བུ་ཡི་ཡིད་ཁར་འོང།།

གསུམ་པ་མཉམ་པའི་ཡོན་ཏན་ལ། ལྷོ་པའི་འདོད་པ།

མཉམ་པ་སྦྱོར་བ་མི་མཉམ་བྲལ། །དེ་ནི་འཇམ་རྩུབ་བར་མ་སྟེ།།

སྦྱོར་བ་འཇམ་རྩུབ་བར་མ་ཡི། །ཡི་གེ་བཀོད་པའི་སྐྱེ་གནས་ཅན།༤༦།

མཉམ་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ནི། སྦྱོར་བ་འཇམ་རྩུབ་མི་མཉམ་པ་དང་བྲལ་བའི་འཇམ་རྩུབ་བར་མར་བཀོད་པ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དེ་ཡང་འཇམ་པའི་ཡི་གེ་རྐྱང་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྩུབ་པའི་ཡི་གེ་ཁོ་ན་བཀོད་པ། འཇམ་རྩུབ་བསྲེས་པའི་བར་མའི་ཡི་གེ་བཀོད་པའི་སྐྱེས་གནས་ཅན་ནོ།།

དེ་གསུམ་ལས་དང་པོ་འཇམ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི།

ཀོ་ཀི་ལཱ་྅ལ་པ་བཱ་ཅཱ་ལོ་མཱ་མཻ་ཏི་མ་ལ་ཡཱ་ནི་ལཿ།

འདི་ལ་སྦྱོར་བ་རྩུབ་པ་གཅིག་ཅང་མེད་པར་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པས་འགོ་བཙུགས་ཤིང་ལྷོད་པས་མཇུག་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། དོན་ནི། ཁུ་བྱུག་ཅ་ཅོ་དང་འགྲོགས་པའི་མ་ལ་ཡའི་རླུང་ནི་བདག་ལ་འོང་ངོ་།། ཞེས་པའོ།།

གཉིས་པ་རྩུབ་པའི་སྦྱོར་བ་ནི།

ཨུཅྖ་ལཅྖ་ཀརཱཅྖ་ཅྖ་ནིརྫྷརཱམྦྷཿཀ་ཎོ་ཀྵི་ཏཿ།།

འདི་ནི་སྦྱོར་བ་རྩུབ་པའི་སྒོ་ནས་འགོ་བཙུགས་ཤིང་མཇུག་ཀྱང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། འདིའི་དོན་ནི། རབ་ཏུ་དྭངས་ཤིང་ཟེག་མ་རབ་ཏུ་འཐོར་བའི་ཆུ་རྒྱུན་སིམ་པའི་མ་ལ་ཡའི་རླུང་ནི་བདག་ལ་འོང་ངོ་། ཞེས་པའོ།།

གསུམ་པ་འཇམ་རྩུབ་བར་མའི་སྦྱོར་བ་ནི།

ཅནྡ་ན་པྲ་ཎ་ཡོདྒནྡྷིརྨནྡོ་མ་ལ་ཡ་མཱ་རུ་ཏཿ།།

ཞེས་པ་འདིར་ཚིག་རྐང་གོང་འོག་གཉིས་ཀ་ལ་འཇམ་རྩུབ་སྤེལ་མར་གནས་པ་ཡིན་ལ། འདིའི་དོན་ནི། ཙན་དན་ནགས་དང་ཕྲད་པས་དྲི་ཞིམ་ལྡན་ཞིང་འཇམ་པོར་ལྡང་བའི་རླུང་ནི་བདག་ལ་འོང་ངོ། ཞེས་པའོ།།

ཤར་པའི་ལུགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ནི།

སྤརྡྷ་ཏེ་ རུདྡྷ་མདྡྷཻརྱོ་ བ་ར་རཱ་མཱ་མུ་ཁཱ་ནི་ལཻཿ།།༤༩།།

འདིར་ཚིག་རྐང་གོང་མ་རྩུབ་པའི་སྦྱོར་བ་དང་། འོག་མར་འཇམ་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་པས་རྐང་པའི་དྲག་ཞན་དོ་མི་མཉམ་པར་རྐང་པ་ཐེངས་པོར་འགྲོ་བ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་པས་ནམ་ཡང་མི་འདོད་དོ།། འདིའི་དོན་ནི། མ་ལ་ཡའི་རླུང་འདི་བདག་གི་བརྟན་པ་འགོག་པའི་དགའ་མ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་བྱུང་བའི་རླུང་ལ་འགྲན་པར་བྱེད་དོ།། ཞེས་པའོ།།

ཞེས་པ་མི་མཉམ་མ་བརྟག་པར། །དོན་གྱི་རྒྱན་དང་ཚོགས་དག་ལ།།

ལྟོས་ནས་ཤར་ཕྱོགས་པ་དག་ལ། །སྙན་ངག་ལམ་འདི་འབྱུང་བ་ཡིན།༥༠།

ཞེས་པ་རྐང་པའི་དྲག་ཞན་དོ་མི་མཉམ་པའི་ཚིག་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པར། དོན་གྱི་རྒྱན་དང་རྗེས་འཁྲིད་ཀྱི་ཚོགས་དག་ལ་ལྟོས་ནས། ཤར་ཕྱོགས་པ་དག་ལ་སྙན་ངག་གི་ལམ་སྲོལ་འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ།།

༼མཉམ་པའི་ཡོན་ཏན་འདི་ཉིད་བོད་ཀྱི་མཁས་པའི་བཤད་ཚུལ་མི་མཐུན་ནའང་། སློབ་དཔོན་རཱ་མ་ཅནྡྲ་མི་ཤྲའི་འགྲེལ་པ་དང་མཐུན་པར་བཤད་ཡོད། སྐབས་འདིར་ལྷོ་པའི་འཇམ་རྩུབ་བསྲེས་པའི་བར་མའི་སྦྱོར་བ་དེ་དང་། ཤར་པའི་འཇམ་རྩུབ་བསྲེས་པ་གཉིས་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ལྷོ་པའི་དེ་ལ་རྩུབ་པ་ཅུང་ཟད་ལྡན་པའི་འཇམ་པ་ཤུགས་ཆེ་བ་དང་། ཤར་པའི་འདི་ལ་ཚིག་རྐང་གཅིག་རྩུབ་པར་སོང་བ་དང་། གཅིག་འཇམ་པར་སོང་བས་རྐང་པ་དོ་མཉམ་མེད་པའི་སྐྱོན་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་འདུག་ལ། འདི་ཡང་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཚིག་རྐང་གཉིས་པའི་མཐའ་ལ་ཤད་གཅིག་དང་། བཞི་པའི་མཐའ་ལ་ཤད་གཉིས་རྒྱབ་པ་མ་གཏོགས། ཚིག་རྐང་དང་པོ་དང་གསུམ་པའི་མཐའ་ལ་ཤད་མེད་པས། ཀློག་པའི་ཚེ་དང་པོ་གཉིས་མཉམ་དུ་དང་། མཐའ་མ་གཉིས་མཉམ་དུ་འགྲོ་དགོས་པས། མཉམ་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་ཀྱི་དྲག་ཞན་མི་མཉམ་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ཡང་ཚིགས་བཅད་གཅིག་ལ་ཚིག་རྐང་བཞི་ཡོད་པའི་ནང་ནས། གཉིས་ཞན་པ་དང་གཉིས་དྲག་པོར་སོང་ན་མི་མཉམ་པའི་སྐྱོན་འདི་དག་འོང་བ་ཡིན་གྱི། ཞན་ན་ཞན་མཉམ་དང་དྲག་ན་དྲག་ཡིན་ན་སྐྱོན་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག་གོ། ༽

༼དཔེར་བརྗོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཚིགས་བཅད་དུམ་བུ་སོ་སོར་སོང་བའི་དབང་གིས་གོ་བ་ཁ་ཐོར་སོང་འདུག་པས་ཚིགས་བཅད་ཆ་ཚང་གི་དོན་རིམ་བཞིན་ཞུ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ཀོ་ཀི་ལཱ་྅ལ་པ་བཱ་ཅཱ་ལོ་མཱ་མཻ་ཏི་མ་ལ་ཡཱ་ནི་ལཿ། ཨུཅྖ་ལཅྖ་ཀརཱཅྖ་ཅྖ་ནིརྫྷརཱམྦྷཿཀ་ཎོ་ཀྵི་ཏཿ།།༤༨།། ཁུ་བྱུག་ཅ་ཅོ་སྒྲོགས་བྱེད་ཅིང་། །ཉར་མ་རབ་འཐོར་དང་ཞིང་དྭངས། །ཆུ་རྒྱུ་ཆུ་ཐིགས་ཀྱིས་བྲན་པའི། །མ་ལ་ཡ་རླུང་བདག་ལ་འོང་།། ཁུ་བྱུག་གི་ཅ་ཅོ་སྒྲོགས་པའི་སྐད་དང་ལྷན་དུ། ཉར་མ་འཐོར་ཞིང་རབ་ཏུ་དྭངས་པའི་ཆུ་རྒྱུན་གྱི་ཆུ་ཐིག་ཀྱིས་བྲན་༼སིམ༽པའི་རབ་ཏུ་བསིལ་བའི་ལྷོ་ཕྱོགས་མ་ལ་ཡའི་རླུང་ནི་བདག་ལ་འོངས་སོ།། ཞེས་པའོ།།

ཅནྡ་ན་པྲ་ཎ་ཡོདྒནྡྷིརྨནྡོ་མ་ལ་ཡ་མཱ་རུ་ཏཿ། སྤརྡྷ་ཏེ་ རུདྡྷ་མདྡྷཻརྱོ་ བ་ར་རཱ་མཱ་མུ་ཁཱ་ནི་ལཻཿ།།༤༩།། ཙན་དན་གྱིས་བསྒོས་དྲི་ལྡན་ཞིང་། །འཇམ་པ་མ་ལ་ཡ་ཡི་རླུང་། །བདག་གི་བརྟན་འགོག་མཛའ་མཆོག་གི། །ཁ་ཡི་རླུང་དང་འགྲན་པར་བྱེད།། ཡང་ཙན་དན་གྱི་དྲི་མས་བསྒོས་པའི་དྲི་ཞིམ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་འཇམ་པའི་མ་ལ་ཡའི་རླུང་ནི། གཞན་ལ་མི་འདུད་པའི་བདག་གི་བརྟན་པ་འགོག་པར་ནུས་པའི་མཛའ་མོ་མཆོག་གི་ཁ་ནས་བྱུང་བའི་རླུང་དང་འགྲན་ནས་ཁོ་བོ་ཡིད་སེམས་རང་དབང་མེད་པར་བྱས་སོ།། ཞེས་པའོ།།༽

བཞི་པ་སྙན་པའི་ཡོན་ཏན།

སྙན་པ་ཉམས་ལྡན་ཚིག་དང་ནི། །དངོས་པོ་ལ་ཡང་ཉམས་གནས་པ།།

སྦྲང་རྩི་སྤྱོད་པས་སྦྲང་རྩི་བཞིན། །གང་གིས་བློ་ལྡན་དགའ་བྱེད་པའོ།།༥༡།།

སྙན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་ཉམས་འགྱུར་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྟེ། དེའང་ལེའུ་དང་པོ་འདི་དང་ལེའུ་གསུམ་པ་ནས་བཤད་པའི་ཚིག་གི་ཉམས་དང་། ལེའུ་གཉིས་པ་ནས་བཤད་པའི་དོན་གྱི་ཉམས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གོ། དཔེར་ན་སྦྲང་རྩི་སྤྱོད་པའི་བུང་བས་སྦྲང་རྩི་ལ་དགའ་བ་བཞིན་དུ། ཚིག་དོན་གཉིས་ཀྱི་ཉམས་འགྱུར་དང་ལྡན་པའི་སྙན་པའི་ཡོན་ཏན་གང་གིས་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགའ་བར་བྱེད་དོ།།

འདི་ལ་གོ་བ་ལོག་པ་མང་པོ་བྱུང་འདུག་པས་ས་བཅད་གསར་པ་ཞིག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། སྒྲའི་ཉམས་དང་། དོན་གྱི་ཉམས། གཉིས་ཀ་ལ་གྲོང་ཚུལ་སྤོང་ཚུལ་བཅས་གསུམ།

དང་པོ་སྒྲའི་ཉམས་ལ་དྲུག ལྷོ་པའི་འདོད་པ། ལྷོ་ཤར་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཤར་པའི་འདོད་པ། བར་ཐག་རིང་དྲག་ན་རྗེས་འཁྲིད་དུ་མི་འོས་པའི་ཤར་པའི་དཔེ། ཚིག་སྦྱོར་འཇམ་རྩུབ་ཕྱོགས་ལྷུང་ཅན་དུ་སོང་ན་རྗེས་འཁྲིད་དུ་མི་འོས་པའི་ལྷོ་པའི་འདོད་པ། རྗེས་འཁྲིད་དང་ཟུང་ལྡན་གྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པའོ།། དང་པོ་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དཔེར་བརྗོད་གཉིས་ལས་མཚན་ཉིད་ནི།

སྒྲ་ནི་གང་དང་ཅི་ཡིས་ཀྱང་། །གང་ཞིག་མཚུངས་པར་ཉམས་མྱོང་བ།།

དེ་ཡི་གཟུགས་སོགས་ཚིག་ཉེ་བ། །རྗེས་སུ་འཁྲིད་བཅས་ཉམས་དང་ལྡན།།༥༢།།

སྐྱེས་གནས་དང་རྗོད་པའི་སྒྲ་མདངས་གང་གི་སྒོ་ནས་ཡིན་ཀྱང་རུང་། སྒྲ་མདངས་གོང་འོག་གཉིས་མཚུངས་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་སྟེ། བརྗོད་པ་དེའི་སྒྲའི་གཟུགས་སམ་རྗོད་པའི་ཚིག་ཉེ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐོས་པ་དེ་ནི་རྗེས་འཁྲིད་ཀྱི་ཉམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ།།

དཔེར་བརྗོད་ནི།

ཨེ་ཥ་རཱ་ཇཱ་ ཡ་དཱ་ ལཀྵྨིཾ་པྲཱཔྟ་བཱ་ན་ བྲཱཧྨ་ཎ་པྲི་ཡཿ། ཏ་དཱ་ པྲ་བྷྲྀ་ཏི་ དྷརྨ་སྱ་ ལོ་ཀེ྅སྨིནྣུཏྶ་བོ྅བྷ་བཏ།།

གང་ཚེ་བྲམ་ཟེ་དགའ་བ་ཡི། །རྒྱལ་པོ་འདི་ཡིས་དཔལ་ཐོབ་འགྱུར།།

དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་ནི། །དགའ་སྟོན་འཇིག་རྟན་འདི་རུ་འབྱུང།།༥༣།

རྒྱལ་པོ་ཞིག་ལ་བསྟོད་པ་སྟེ། བྲམ་ཟེ་ལ་ཕྱག་མཆོད་བཀུར་སྟི་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་བྲམ་ཟེ་དགའ་བར་བྱས་པའི་རྒྱལ་པོ་འདིས། དངོས་གྲུབ་ཀྱི་དཔལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། དུས་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་འཇིག་རྟེན་འདི་རུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ།།

༼ཨེ་ཥ་དང་ལཀྵིམའི་ཥ། པྲཔྟ་དང་པྲི་ཡའི་པྲ། ཡ་དཱ་དང་ཏ་དཱའི་དཱ། བྷྲི་ཏི་དང་བྷ་བཏ་ཀྱི་བྷ་རྣམས་འདྲ་བར་ཐོས་པའོ།།༽

ལྷོ་ཤར་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི།

ཞེས་འདི་གཽ་ཌཱ་པ་མི་འདོད། །དེ་དག་རྗེས་སུ་ཁྲིད་ལ་དགའ།།

ཕལ་ཆེར་རྗེས་སུ་འཁྲིད་པས་ཀྱང་། །བཻ་དརྦྷ་ནི་འདི་ཉིད་འདོད།།༥༤།།

ཨེ་ཥ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐོས་པའི་རྗེས་འཁྲིད་འདི་ནི་གཽ་ཌ་པ་རྣམས་མི་འདོད་ཅིང་། དེ་དག་རྗེས་འཁྲིད་དངོས་ལ་དགའ་བ་ཡིན་ལ། ཕལ་ཆེར་རྗེས་འཁྲིད་དངོས་མ་དེ་ལས་ཀྱང་། བཻ་དརྦྷ་ནི་གོང་གི་ཐོས་པའི་རྗེས་འཁྲིད་འདི་ཉིད་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།།

གསུམ་པ་ཤར་པའི་འདོད་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དཔེར་བརྗོད་གཉིས་ལས་མཚན་ཉིད་ནི།

རྐང་པ་རྣམས་དང་ཚིག་རྣམས་ལ། །ཡི་གེ་བསྐོར་བ་རྗེས་སུ་འཁྲིད།།

གལ་ཏེ་སྔ་མའི་ཉམས་མྱོང་ནི། །འདུ་བྱེད་རྟོགས་བྱེད་མི་རིང་ཉིད།།༥༥།།

ཚིགས་བཅད་གཅིག་གི་རྐང་པ་རེ་རེ་ལའམ། ཡང་ན་རྐང་པ་གཅིག་གི་ནང་ལའང་སྒྲ་མདངས་ཙམ་མིན་པར་ཡི་གེ་སྐོར་བ་ནི་རྗེས་འཁྲིད་དངོས་ཡིན་པ་དང་། དེའང་གལ་ཏེ་སྔ་མའི་ཉམས་མྱོང་གི་འདུ་བྱེད་༼ཚོར་སྣང་།༽རྟོགས་པར་བྱེད་ནུས་པའི་བར་ཐག་མི་རིང་བ་ཉིད་དགོས་སོ།།

༼དེའང་ཚིགས་བཅད་ཀློག་པའི་ཚེ་ཚིག་འདྲ་བ་གཉིས་པོ་དེའི་བར་ཐག་རིང་དྲག་ནས་འདྲ་བའི་ཚོར་སྣང་སྦྱིན་མི་ནུས་པས། དེ་གཉིས་བར་ཐག་མི་རིང་བར་དགོས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ།།༽

དཔེར་བརྗོད་ལ་རྐང་པ་ལ་བསྐོར་བ་དང་། ཚིག་ལ་བསྐོར་བ་གཉིས་ལས་རྐང་པ་བསྐོར་བ་ནི།

ཅནྡྲ་ ཤ་རནྣི་ཤོཏྟཾ་སེ་ ཀུནྡ་སྟ་པ་ཀ་བི་བྷྲ་མེ། ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་ནི་བྷཾ་ལཀྵྨ་སཾ་ད་དྷཱ་ཏྱ་ལི་ནཿཤྲི་ཡམ།།༥༦།།

སྟོན་མཚན་དབུ་རྒྱན་ཟླ་བ་ནི། །ཀུནྡའི་ཕོན་པོར་འཁྲུལ་པ་ལ།།

མཚན་མ་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་མཚུངས། །བུང་བའི་དཔལ་ནི་ཡང་དག་འཛིན།།

སྟོན་ཀའི་མཚན་མོ་ནམ་མཁའི་དབུ་རྒྱན་དུ་གྱུར་པའི་ཟླ་བ་ནི། མེ་ཏོག་ཀུནྡའི་ཕོན་པོ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་འཁྲུལ་པ་ལ། ཞིབ་མོར་བརྟག་ཚེ་ཀུནྡ་མ་ཡིན་པར་ངེས་ཏེ། དེ་ལ་མཚན་མ་ཨིནྡྲ་ནཱི་ལ་དང་མཚུངས་པའི་བུང་བའི་རབ་རིབ་ཀྱི་མཛེས་པའི་དཔལ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་སོ།།

༼འདི་ལ་ཚིག་རྐང་དང་པོའི་ཅནྡྲ་དང་གསུམ་པའི་ཨིནྡྲ་གཉིས་ཀྱི་ན་དང་དྲ་བརྩེགས་པ་དང་། གཉིས་པའི་ཀུནྡ་དང་བཞི་པའི་སནྡ་གཉིས་ཀྱི་ན་དང་ད་བརྩེགས་པ་བསྐོར་བའོ།།༽

རྐང་པ་ལ་བསྐོར་བ་ནི།

ཅཱ་རུ་ ཅནྡྲ་མ་སཾ་ བྷྲཱི་རུ་ བིམྦཾ་ པ་ཤྱཻ་ཏ་དམྦ་རེ། མནྨ་ནོ་ མནྨ་ཐཱ་ཀྲནྟ་ ནིརྡ་ཡཾ་ ཧནྟུ་མུ་དྱ་ཏམ།།

མཛེས་མ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་ཡི། །དཀྱིལ་འཁོར་མཛེས་པས་བདག་གི་ཡིད།།

ཡིད་སྲུབས་ཀྱིས་མནན་བརྩེ་མེད་དུ། །འཇོམས་པར་བརྩོན་པ་འདི་ལ་ལྟོས།།

ཀྱེ་མཛེས་མ༑ མཁའ་ལ་ཤར་བའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཛེས་པ་འདིས། བདག་གི་ཡིད་ནི་ཡིད་སྲུབས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་མནན་ནས། བརྩེ་མེད་དུ་འཇོམས་པར་བརྩོན་པ་འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག།

༼འདི་ལ་ཚིག་རྐང་དང་པོའི་ནང་། ཅཱ་རུ་དང་ཅནྡྲ་གཉིས། གཉིས་པའི་ནང་བིམྦཾ་དང་དམྦ་གཉིས། གསུམ་པའི་མནྨ་གཉིས། བཞི་པའི་ནང་ད་ཡཾ་གྱི་ཡ་དང་། དྱའི་ཡ་གཉིས་བསྐོར་བའོ།།༽

བཞི་པ་བར་ཐག་རིང་དྲག་ན་རྗེས་འཁྲིད་དུ་མི་འོས་པའི་ཤར་པའི་དཔེ་ནི།

ཨིཏྱནུཔྲཱསམིཅྖིནྟི  ནཱཏིདཱུརཱནྟརཤྲུཏིམ། ན ཏུ རཱམཱ མུཁཱམྦྷོཇསདྲྀཤཤྕནྡྲམཱ ཨི་ཏི།།

ཞེས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་རིང་བར། །ཐོས་པ་དག་ནི་རྗེས་ཁྲིད་འདོད།།

དགའ་མ་བཞིན་གྱི་ཆུ་སྐྱེས་དང་། །མཚུངས་པ་ཟླ་བ་ཞེས་མི་འདོད།།

ཅཱ་རུ་ཅནྡྲ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་མི་རིང་བར་ཉེ་བར་ཐོས་ན་རྗེས་འཁྲིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་གྱི། དགའ་མ་བཞིན་གྱི་ཆུ་སྐྱེས་དང་མཚུངས་པའི་ཟླ་བ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ནི་བར་ཐག་ཤིན་ཏུ་རིང་བས་རྗེས་འཁྲིད་དུ་མི་འདོད་དོ།།

༼དགའ་མ་བཞིན་གྱི་ཆུ་སྐྱེས་དང་མཚུངས་པའི་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་རིང་ཚུལ་ནི། རཱམཱ མུཁཱམྦྷོཇ སདྲྀཤ ཤྕནྡྲམཱ།། ཞེས་པ་འདིར་རཱ་མ་དང་ཅནྡྲ་མཱའི་མཱ་གཉིས་བར་ཐག་རིང་དྲག་ནས་འདྲ་བ་ལྟ་བུའི་ཚོར་སྣང་སྦྱིན་མི་ནུས་པས་སོ།།༽

ལྔ་པ་ཚིག་སྦྱོར་འཇམ་རྩུབ་ཕྱོགས་ལྷུང་ཅན་དུ་སོང་ན་རྗེས་འཁྲིད་དུ་མི་འོས་པའི་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་ནི།

སྨརཿཁརཿཁལཱཿཀཱནྟཿཀཱཡཿཀོཔཤྕནཀྲྀཤཿ ཅཡུཏོམཱནོདྷིཀོརཱགོམོཧོཇཏོ྅སབོགཏཿ།།

བདག་གི་ལུས་དང་ཁྲོ་བ་ཕྲ། །འདོད་པ་རྩུབ་ཅིང་མཛའ་བོ་ངན།།

ཁེངས་པ་ཉམས་ཤིང་ཆགས་པ་རྒྱས། །རྨོངས་པ་སྐྱེས་ཏེ་སྲོག་རྣམས་སོང་།།

མཛའ་གྲོགས་ཐག་རིང་དུ་སོང་བའི་བུད་མེད་ཅིག་གིས་སྨྲས་པ་སྟེ། ཁྱོད་ཉིད་སོང་བས་བདག་གི་ལུས་རིད་ཅིང་ཁྲོ་བ་ཡང་ཕྲ་བར་སོང་བ་དང་། ཕྲད་འདོད་ཀྱི་འདོད་པའི་ཟུག་ངུ་རྩུབ་ཅིང་རྒྱས་ན་ཡང་བདག་ཉིད་འདོར་བར་ནུས་པའི་མཛའ་བོ་ཁྱོད་ངན་པ་དང་། ཁྱོད་ལ་མི་འདུད་པའི་ཁེངས་པ་ཉམས་ཤིང་ཆགས་པའི་སེམས་ནི་རྒྱས། ཅི་བྱ་མི་ཤེས་པའི་རྨོངས་པ་སྐྱེས་ཏེ་སྲོག་ཀྱང་སོང་བས་འཆི་བ་ལ་འཐུག་པར་འདུག་གོ།

ཞེས་སོགས་སྦྱོར་བ་རྩུབ་པ་དང་། །ལྷོད་པ་ཡང་ནི་སྟེར་བར་བྱེད།།

དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟའི་རྗེས་ཁྲིད་ནི། །ལྷོ་ཕྱོགས་པ་རྣམས་མི་སྦྱོར་རོ།།༦༠།།

སྨ་རཿ ཁ་ལཱཿ ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འདིར་ཚིག་རྐང་གོང་མ་གཉིས་སུ་རྣམ་བཅད༼ཚེག་དྲག༽མང་བའི་སྦྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་རྩུབ་པ་དང་། འོག་མ་གཉིས་སུ་སྦྱོར་བ་ལྷོད་པ་སྟེར་བར་བྱེད་པས། ཚིག་སྦྱོར་ཕྱོགས་ལྷུང་ཅན་དུ་སོང་བའི་རྗེས་འཁྲིད་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་པ་རྣམས་མི་འདོད་དོ།།

དྲུག་པ་རྗེས་འཁྲིད་དང་ཟུང་ལྡན་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི།

ཨཱབྲྀཏྟཾ བརྞསངྒཱཏགོཅརཱཾ ཀབཡོ བིདུཿ།

ཡི་གེའི་ཚོགས་པ་བསྐོར་བ་ཡི། །སྤྱོད་ཡུལ་ཟུང་ལྡན་ཡིན་པར་རིག།

དེ་ཡང་གཅིག་ཏུ་སྙན་པ་མིན། །དེ་ཕྱིར་ཕྱི་ནས་བཤད་པར་བྱ།།༦༡།།

རྗེས་འཁྲིད་ལྟ་བུའི་ཡི་གེ་རེ་རེ་བ་མིན་པར། ཡི་གེའི་ཚོགས་པ་བསྐོར་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ་ཚོགས་པའི་ཚོར་སྣང་སྦྱིན་ནུས་པ་འདི་ནི་ཟུང་ལྡན་ཡིན་ལ། དེའང་རྗེས་འཁྲིད་ལ་ལྟོས་ན་ཤིན་ཏུ་སྙན་པ་རང་མིན་པས་ཕྱིས་ནས་བཤད་པར་བྱའོ།།

༼ཟུང་ལྡན་གྱི་སྐད་དོད། ཡ་མ། ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་རྒྱ་དཔེར་མི་འདུག ཡ་མ་ཀོ་ཞེས་པའི་ཚབ་ཏུ། ཀ་བ་ཡོ། ཞེས་ནོར་བ་ཡིན་ནམ་ཁུངས་ཆོད་མ་སོང་།།༽

གཉིས་པ་དོན་གྱི་ཉམས་སྦྱིན་དགོས་ཚུལ་བཤད་པ་ནི།

ངེས་པར་རྒྱན་རྣམས་ཀུན་ལ་ཡང་། །དོན་གྱི་ཉམས་དག་སྦྱིན་པར་བྱེད།།

དེ་ལྟར་ན་ཡང་གྲོང་པ་ཉིད། །མིན་པའི་ཁུར་འདི་ཕལ་ཆེར་འཛིན།།༦༢།།

ཚིག་གི་སྐབས་སུ་རྗེས་འཁྲིད་ཟུང་ལྡན་གང་འདྲ་ཡིན་ནའང་རུང་ལ། ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་ནི་རྒྱན་རྣམས་ཀུན་ལ་ལེའུ་གཉིས་པ་ནས་བཤད་པའི་དོན་གྱི་ཉམས་ནི་སྦྱིན་དགོས་སོ།། ཚིག་སྦྱོར་རང་འདོད་ལྟར་དུ་བྱེད་ཆོག་པ་དེ་ལྟར་ན་ཡང་། གྲོང་པ་སྟེ་འཁྲིག་ཚིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཚིག་ཐད་ཀར་འབྲི་མི་ཆོག་པའི་འགན་ཁུར་འདི་ཕལ་ཆེར་འཛིན་དགོས་སོ།།

༼སྐབས་འདིར་གྲོང་ཚིག་ཅེས་པ་ཕལ་སྐད་ལ་འགྲེལ་བཤད་གནང་མཁན་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་འདུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྙན་ངག་ལ་ཡུལ་མི་རང་གི་ཕལ་སྐད་འབྲི་མི་ཆོག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་འདུག་མོད། དཎྜི་རང་གི་རྩ་བའི་དཔེར་བརྗོད་ལ་བལྟས་ན་གྲོང་ཚིག་གི་དཔེར་བརྗོད་དུ་འཁྲིག་ཚིག་དང་འབྲེལ་བའི་བཙོག་གཏམ་གྱི་དཔེར་བརྗོད་གནང་འདུག་པ་དང་། ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་སྐད་དུ་ཡོད་པའི་སྙན་ངག་དང་། འབྱུང་པོའི་སྐད་དུ་ཡོད་པའི་སྙན་ངག་སོགས་བཤད་པས། སྙན་ངག་ལ་ཕལ་སྐད་འབྲི་མི་ཆོག་པའི་ཁྲིམས་དེ་སུས་ཀྱང་བཅད་པ་མེད་དོ།།

དེས་ན་གྲོང་ཚིག་ནི་གོང་ཞུས་ལྟར་བཙོག་གཏམ་ལ་གོ་དགོས་པ་དང་། འདི་ཡང་ཕལ་ཆེར་ཞེས་པ་མ་གཏོགས་རྩ་བ་ནས་འབྲི་མི་ཆོག་ཅེས་གསུངས་མི་འདུག་པས། སྐབས་ཐོབ་དང་བསྟུན་ནས་འབྲི་ན་མི་རུང་བ་མེད་མེད་དེ། མེ་ཏོག་ལམ་ལ་བགྲོད་པར་མ་བྱས་ཤིང་།། ཞེས་སོགས་བོད་མཁས་པ་རང་གི་དཔེར་བརྗོད་ལས་བྱང་བས་སོ།།༽

གསུམ་པ་སྒྲ་དོན་གཉིས་ཀ་ལ་གྲོང་ཚིག་སྤོང་དགོས་པར་བསྟན་པ་ལ། དོན་གྱི་གྲོང་ཚིག་དང་། སྒྲའི་གྲོང་ཚིག་གཉིས། དང་པ་དོན་གྱི་གྲོང་ཚུལ་སྤོང་ཚུལ་ནི།

འདོད་ལྡན་བདག་ལ་གཞོན་ནུ་མ། །ཁྱོད་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་མི་བྱེད།།

ཅེས་འདི་གྲོང་པའི་དོན་བདག་ཉིད། །ཉམས་དང་བྲལ་བ་ཁོ་ནར་བྱེད།།༦༣།།

འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེས་བུ་བདག་ལ་གཞོན་ནུ་ཁྱོད་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་མི་བྱེད་དེ། ང་ལ་དགོས་རྒྱུ་ངོ་མ་འདི་ཁྱོད་རང་ཡིན་ནོ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྙན་འགྱུར་མེད་པའི་བཙོག་གཏམ་ཐད་ཀར་ལབ་ན་མི་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

དོན་འདི་འགྱུར་བ་ཇི་ལྟར་གཏོང་དགོས་ཞེ་ན།

གཡོན་མིག་འདོད་པ་གཏུམ་པོ་ནི། །ངེས་པར་བདག་ལ་བརྩེ་བ་མེད།།

ཁྱོད་ལ་ཁྲོ་མེད་དགའ་ཞེས་པ། །གྲོང་པའི་དོན་མིན་རོ་དང་ལྡན།།༦༤།།

ཀྱེ་གཡོན་མིག་མ༑ འདོད་པ་གཏུམ་པོ་འདིས་ནི། ངེས་པར་དུ་བདག་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པར་བདག་ཉིད་བཅོམ་ཞིང་། ཁྱོད་ལ་ནི་ཁྲོ་བ་མེད་པར་དགའ་བས། སྡུག་བསྔལ་འདི་ལྟ་བུ་ཁྱོད་ལ་མི་འབྱུང་ངོ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཅུང་ཟད་བསྐོར་ནས་བྲིས་ན་ལེགས་པར་སྣང་ངོ།།

གཉིས་པ་སྒྲའི་གྲོང་ཚིག་སྤོང་ཚུལ་བཤད་པ་ནི།

སྒྲ་ལའང་གྲོང་པ་ཉིད་ཡོད་དེ། །དེ་ནི་ལེགས་པའི་ཅིག་ཤོས་གྲགས།།

དགའ་བའི་དགའ་སྟོན་བརྗོད་པ་ལ། །ཇི་ལྟར་ཡ་ཡིག་ལ་སོགས་བཞིན།།༦༥།།

དོན་ཙམ་མ་ཟད་སྒྲ་ལའང་གྲོང་པའི་ཚིག་སྤོང་དགོས་པ་ཡོད་དེ། ད་ལྟ་བུ་མི་ལེགས་པའི་ཅིག་ཤོས་སུ་གྲགས་པས་ངེས་པར་སྤོང་དགོས་སོ།། དེ་ཡང་ཚིག་གི་མཚམས་སྦྱོར་ཉེས་པའི་དབང་གིས་འདོད་དོན་དངོས་ལས་གཞན་པའི་ཕོ་མོ་དགའ་བའི་དགའ་སྟོན་བརྗོད་པ་ཡོད་དེ། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་ཡ་ཡིག་དང་བྷ་ཡིག་ལ་སོགས་པས་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཏེ། གཤམ་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ།།

འདིའི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ནི།

ཚིག་གི་མཚམས་སྦྱོར་གྱིས་ཞུགས་དང་། །སླར་ཡང་ངག་དོན་དག་གིས་ཀྱང་།།

ཉེས་པར་རྟོགས་བྱེད་གྲོང་པ་སྟེ།། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་།།

འདི་ལ་ཚིག་གི་མཚམས་སྦྱོར་དབང་གིས་དོན་གཞན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། སླར་ཡང་ངག་སྦྱོར་གྱི་དོན་ལས་ཀྱང་ཉེས་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་གྲོང་ཚིག་ཁག་གཉིས་སོ།།

ཚིག་གི་མཚམས་སྦྱོར་གྱིས་གྲོང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བར་བཤད་པ་ནི།

་་་་་་་་་་་་་་་་་་། །ཡཱ་ བྷ་ཝ་ཏཿ པྲི་ཡ་བཞིན།།༦༦།།

ཡཱ་ཞེས་པ་གང་ཞིག བྷ་ཝ་ཏ་ཞེས་པ་ཁྱོད་ཀྱི། པྲི་ཡ་ནི་དགའ་མ་ཞེས་པ་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱི་དགའ་མ་གང་ཞིག་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་ན་ཡང་། མཉམ་དུ་སྦྱར་བ་ན་གཅོད་མཚམས་ཀྱི་དབང་གིས། ཡ་བྷ་ནི་འཁྲིག་པ། ཝ་ཏ་ནི་ལྡན་པ། པྲི་ཡ་ནི་དགའ་མ་ཡིན་པས། འཁྲིག་པ་དང་ལྡན་པའི་དགའ་མ་ཞེས་ངོ་ཚ་བའི་གཞིར་འགྱུར་བས་གཅོད་མཚམས་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ནམ་ཡང་སྦྱོར་བར་མི་བྱའོ།།

མོ་མཚན་བཟང་ལྡན་འདི་ཡིས་ནི། །ཁྱིམ་གཉིས་སུ་ནི་ཕུན་ཚོགས་བསྐྱེད།།

བྱ་ལྕེ་གཉིས་པ་འདི་ཡིས་ནི། །མཛའ་བོ་སོ་སོར་འབྱེད་པར་བྱེད།།

ཅེས་བྲིས་ན་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། དོན་འདི་ཉིད་གྲོང་ཚིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བར་བཅོས་ན་འདི་ལྟར་རོ།།

མཚན་ཉིད་བཟང་ལྡན་བུད་མེད་འདིས། །ཁྱིམ་གཉིས་སུ་ནི་ཕུན་ཚོགས་བསྐྱེད།།

འདབ་ཆགས་ལྕེ་གཉིས་པ་ཡིས་ནི། །མཛའ་བོའི་དོན་མཐུན་གཉིས་སུ་འབྱེད།།

གཉིས་པ་ངག་སྦྱོར་གྱི་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བ་ནི།

ཁརཾ པྲཧྲཏྱ བིཤྲཱནྟཿ པུརུཥོ བཱིརྱབཱནིཏི།

ཅེས་པ་འདི་ལ་ངག་གི་སྦྱོར་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དོན་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ནི།

སྐྱེས་བུ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་དེས། །ཁ་ར་བཅོམ་ནས་ངལ་གསོ་བྱེད།།

སྐྱེས་བུ་བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པའི་རྒྱལ་པོ་དགའ་བྱེད་རཱ་མ་དེས། ཁ་ར་ཅེས་པའི་བདུད་དེ་བཅོམ་ནས་ད་ནི་ངལ་གསོ་བྱེད་དོ།། ཞེས་པ་དང་། དོན་གཞན་ནི།

སྐྱེས་བུ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེས། །ཁུ་བ་བཅོམ་ནས་ངལ་གསོ་བྱེད།།

ཕོ་གཞོན་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་དེས། འཁྲིག་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་མཐར་ཁུ་བ་བཅོམ་ནས་ངལ་གསོ་བྱེད་དོ།། ཞེས་པར་འཁྲུལ་ནས་གྲོང་པའི་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

འདིའི་གནད་དགག་དངོས་ནི། སྒྲ་གཅིག་དོན་མང་ལ་འཇུག་པའི་ཚིག་དག་གིས་འཁྲུལ་གཞི་བྱེད་པ་འདྲ་སྟེ། སྐབས་འདིའི་ཁ་ར་ཞེས་པ་ནི་བདུད་ཅིག་གི་མིང་དང་། ཁུ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་འཇུག་པས་གོང་འཁོད་ཀྱི་དོན་གཉིས་ཀར་འཁྲུལ་ནུས་པ་ལྟ་བུའོ།།

མྱོས་པས་དམར་བས་བཞིན་རས་གསལ་བྱས་ཤིང་། །ཤུགས་དྲག་རྡོ་རྗེ་ཆེ་གདེངས་ཕ་རོལ་པོའི།།

ལུས་ལ་ལན་བརྒྱར་བསྣུན་པའི་ཆོ་ག་དེས། །ཟུག་རྔུ་བརྣག་པར་མ་བཟོད་འགའ་ཞིག་འཁུན།།

དེ་ལྟ་བུ་སོགས་ལམ་དག་ནི། །གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་བསྔགས་མ་ཡིན།།༦༧།།

ཚིག་དང་དོན་གྱི་སྒོ་ནས་གྲོང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བའི་ལམ་འདི་ལྟ་བུ་ནི་ལྷོ་ཤར་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ནས་བསྔགས་པ་མ་ཡིན་ནོ།།

འདི་ལྟ་བུའི་ཚིག་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མི་རུང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། ཚིག་རེ་རེ་ནས་གྲོང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཚིག་གྲོགས་ཀྱི་དབང་གིས་གྲོང་ཚིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་ཡོད་དེ།

བྷ་ག་ཝ་ཏཱི་བྷ་གི་ནི། །ཞེས་སོགས་ཀུན་ཏུ་ཁས་ལེན་ཉིད།།

དཔེར་ན། བྷ་ག་ནི་མོ་མཚན་དང་། ཝ་ཏི་ནི་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་ཀྱང་། ཚིག་གྲོགས་བྷ་གི་ནི་ཞེས་པ་སྲིང་མོའི་དོན་ཡིན་པས། འདིའི་སྟོབས་ཀྱིས་བྷ་ག་ཝ་ཏི་ཞེས་པ་བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའི་དོན་དུ་འགྱུར་ནས། བསོད་ནམས་དང་ལྡན་པའི་སྲིང་མོ། ཞེས་པར་འགྱུར་ནས་གྲོང་ཚིག་ཏུ་མི་འགྱུར་བ་དག་ནི་རུང་བ་ཡིན་ནོ།།

གང་ཞིག་སྐྱེད་མ་མ་ཡི་འདོད་པའི་དོན། །བསྒྲུབ་བྱར་འོས་པ་བུ་ལས་གཞན་མིན་ཕྱིར།།

མཐའ་ཡས་འགྲོ་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་སེམས། །མི་འདོར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཆེ་བའི་རྟགས།།

གོང་འོག་གི་མཚམས་སྦྱོར།

དེ་ལྟར་སྙན་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ། །ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་འཆད་པར་བྱ།།༦༨།།

དེ་ལྟར་སྙན་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་ཟིན་ནས་ད་ནི་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་འཆད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།།

ལྔ་པ་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཡོན་ཏན་ལས་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་བཤད་པ་ནི།

རྩུབ་མིན་ཡི་གེ་མང་བ་ནི། །ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཉིད་དུ་འདོད།།

གང་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཉེན་པ་ནི། །སྦྱོར་བ་ལྷོད་པའི་སྐྱོན་དུ་བཤད།།༦༩།།

སྲོག་ཆེན་དང་ཚེག་དྲག་བརྩེགས་མ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྩུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་མིན་པའི་ཡི་གེ་མང་བར་སྒྲིག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།། འདི་ལ་གང་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཉེན་པར་གྱུར་ན་སྦྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་ལྷོད་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་བས་མི་མཛེས་སོ།།

མཎྜལཱིཀྲྀཏྱ  ཝརྷཱཎི ཀཎྛཻརྨདྷུརགཱིཏིབྷིཿ། ཀལཱཔིནཿཔྲནྲྀཏྱནྟི ཀཱལེ  ཇཱིམཱུཏམཱལིནི།།༧༠།།

སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་བ་ལྡན་དུས་སུ། །སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་མགྲིན་ལྡན་པ།།

རྨ་བྱ་ཡི་ནི་མཇུག་མ་དག །ཟླུམ་པོར་བྱས་ནས་གར་བྱེད་དོ།།

དབྱར་ཁ་སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་བ་ལྡན་པའི་དུས་སུ། སྙན་པར་སྒྲོགས་པའི་མགྲིན་པ་དང་ལྡན་པའི་རྨ་བྱ་རྣམས་ནི་མཇུག་མའི་མདོངས་སྒྲོ་དག་ཟླུམ་པོར་བྱས་ནས་གར་བྱེད་དོ།།

འདིར་སྲོག་ཆེན་ཡི་གེ་ཧ་ཋ་དྷ་བྷ་བཞི་དང་། བརྩེགས་པ། ཎྜ། རྷ། ཎྛ། རྨ། ནྟ་རྣམས་དང་། ཀ་ལ་པི་ནཿ ཞེས་པའི་ཚེག་དྲག་བཅས་པ་རྣམས་ནི་རྩུབ་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྦྱོར་བ་འཇམ་པའོ།།

ལྷོ་པའི་སྦྱར་བ་དང་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་འདི་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་གང་ཡོད་ཅེ་ན། སྦྱར་བའི་སྐབས་སུ་སྲོག་ཆེན་སྲོག་ཆུང་ཁྱད་པར་ཙམ་ཅིག་ལས་བཤད་མེད་པ་དང་། འདིར་སྦྱོར་བ་འཇམ་རྩུབ་སྤྱི་ལྡོག་ནས་བཤད་པས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་འདུག་པས་སྦྱར་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཁྱབ་ཆེ་བ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་འདུག་གོ།

ཞེས་པ་དོན་རྒྱས་ཉིད་མ་ཡིན། །རྒྱན་ཡང་དེ་འདྲ་ཡོད་མིན་ཏེ།།

ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ། །དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ན་གནས།།༧༡།།

ཞེས་པ་འདི་ནི་ནང་དོན་རྒྱས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང་། རྒྱན་ཡང་ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ཡིན་ནའང་འདི་ལྟ་བུའི་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་ནི། དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ན་གནས་པས་སྙན་རྩོམ་འདི་འདྲ་ཤིན་ཏུ་མང་བ་ཡིན་ནོ།།

ཤར་པའི་འདོད་པ་བཤད་པ་ནི།

གསལ་ཕྱིར་གཞན་དག་ཕལ་ཆེར་ནི། །བརྗོད་པར་དཀའ་བ་དག་ཀྱང་སྦྱོར།།

ཤར་པ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་གཞོན་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཚིག་དོན་གསལ་བ་ཞིག་ལ་རྒྱན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར། ངག་ནས་བརྗོད་པར་དཀའ་བ་དག་ཀྱང་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ།།

ནྱཀྵེཎ་ ཀྵཔི་ཏཿཀྵཏྲི་ཡཱ་ཎཱཾ་ ཀྵ་ཎཱ་དི་ཏི།།༧༢།།

ནྱཀྵས་རྒྱལ་རིགས་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས། །སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ཉམས་པར་བྱེད།།

ནྱཀྵ་སྟེ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་གྱུར་པའི་པ་ཤུ་རཱ་མས་རྒྱལ་རིགས་དང་དགྲ་ཟླར་གྱུར་པ་ན། དེའི་ཕྱོགས་རྣམས་སྐད་ཅིག་གིས་ནི་ཉམས་པར་བྱེད་དོ།། སྦྱོར་བ་རྩུབ་པའི་ཚུལ་རྒྱ་དཔེ་ཀློག་ནས་གཟིགས།

དྲུག་པ་ལྷོ་ཤར་གཉིས་ཀས་འདོད་པའི་དོན་གསལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ནི།

དོན་གསལ་དོན་བརྟག་མི་དགོས་ཉིད། །འཕྲོག་བྱེད་ཀྱིས་ནི་ས་གཞི་འདི།།

རྨིག་པས་བཅད་པའི་ཀླུ་ཁྲག་གིས། །དམར་བའི་ཆུ་གཏེར་ཉིད་ལས་ཕྱུང་།།༧༣།།

དོན་གསལ་ནི་དོན་ལ་བརྟག་ཅིང་དཔྱད་མི་དགོས་པར་དོན་ཐད་ཀར་གོ་བ་ཉིད་དོ།། འདི་ཡང་དཔེར་ན། འཕྲོག་བྱེད་ཁྱབ་འཇུག་ཀྱིས་ནི། ས་གཞི་འདི་ཉིད་ཁོ་རང་གིས་རྨིག་པས་བཅད་པའི་ཀླུ་ཁྲག་གིས་དམར་པོར་གྱུར་པའི་ཆུ་གཏེར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཉིད་ལས་ཕྱུང་ངོ།།

སྐབས་འདིར་ས་གཞི་འདི་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་དམར་པོ་ལས་བཏོན་པའི་ཚུལ་བཤད་ཅིང་། རྒྱ་མཚོ་དམར་པོ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་། རྨིག་པ་བཅད་པའི་ཀླུ་ཁྲག་གིས་ཡིན་པའི་དོན་གསལ་བར་བཤད་པས་དོན་གསལ་དུ་འགྱུར་བ་དང་། གཏམ་རྒྱུད་འདི་ནི་ཁྱབ་འཇུག་གི་འཇུག་པ་བཅུ་ལས་གསུམ་པ་ཁྱབ་འཇུག་ཕག་པའི་འཇུག་པ་དང་སྦྱར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཡིན། འདི་ཡང་ས་གཞི་འདི་ཉིད་ཆུ་ལ་བྱིང་བ་ན་ཁྱབ་འཇུག་ཕག་ཏུ་སྤྲུལ་ནས་ཆུར་སོང་ཞིང་། མཆེ་བས་ས་གཞི་གྱེན་དུ་འདེགས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ།།

གཡོ་སྒྱུས་རབ་སྦྱར་སློང་བའི་ཆོ་ག་མཁན། །མིའུ་ཐུང་ཟོལ་གྱིས་རྒྱུ་བའི་ཁྱབ་འཇུག་ཚིག།

མ་བརྟག་རེ་བ་ལས་ལྷག་སྦྱིན་པས་ཀྱང་། །ས་འོག་འཆིང་བའི་འབྲས་ཐོབ་སྦྱིན་སྐྱེས་བུ།།

དོན་གསལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ངོ་འཕྲོད་ཕྱིར་འདིའི་བཟློག་ཟླ་བཤད་པ་ནི།

ཕག་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས་ས། །ཆུ་གཏེར་དམར་པོ་དག་ལས་ཕྱུང་།།

ཞེས་པ་འདི་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། །བྲང་འགྲོའི་ཁྲག་ནི་བརྟག་དགོས་ཉིད།།༧༤།།

ཁྱབ་འཇུག་གི་སྤྲུལ་པ་ཕག་པ་ཆེན་པོ་དག་གིས། ས་གཞི་འདི་ཉིད་ཆུ་གཏེར་དམར་པོ་དག་ལས་ཕྱུང་ངོ།། ཞེས་པ་འདི་ཉིད་དོན་མི་གསལ་བར་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ནི། ཆུ་གཏེར་དམར་པོ་གང་འདྲ་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་དང་། བྲང་འགྲོ་ཀླུའི་ཁྲག་ནི་བརྟག་དགོས་པའི་གནས་ཡིན་པས་སོ།།

སློང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གཏོང་བའི་བློ། །འགོག་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་བཟུང་བ།།

ཅི་འདོད་སྦྱིན་པས་ལག་བྲེལ་དཱ་ནུའི་བུ། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཡང་འཛིན་མའི་འོག་ཏུ་བཅིངས།།

ལམ་ནི་གཉིས་ཀ་དག་ལ་ཡང་། །རྟོགས་པའི་སྐལ་བཟང་མི་ལྡན་ཞིང་།།

སྒྲ་དང་རིགས་པ་ལས་འགོངས་པ། །འདི་འདྲ་ཕལ་ཆེར་བཞེད་མ་ཡིན།།༧༥།།

ལྷོ་ཤར་གྱི་ལམ་ནི་གཉིས་ཀ་དག་ལ་ཡང་། ཚིག་གོ་བ་ཙམ་གྱིས་དོན་རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་། སྒྲའི་སྦྱོར་ཚུལ་ལས་འགལ་བ་དང་། བརྟག་ཅིང་དཔྱད་པའི་རིགས་པ་ལས་འགོངས་པ་འདི་འདྲ་བ་ནི་ཕལ་ཆེར་གྱིས་བཞེད་པ་མ་ཡིན་ནོ།།

བདུན་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ལས་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་ནི།

གང་དུ་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པ་ལ། །ཁྱད་འཕགས་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་རྟོགས།།

དེ་ནི་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་དེ་དེས། །སྙན་ངག་ལམ་ཀུན་མགོན་དང་བཅས།།༧༦།།

ཚིག་སྦྱོར་གང་དུ་ཡོན་ཏན་འགའ་ཞིག་བརྗོད་པ་ལ། ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཡོན་ཏན་འགའ་ཞིག་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི། རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱན་དུ་བརྗོད་དོ།། རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱན་དེས་སྙན་ངག་རྩོམ་ཚུལ་གྱི་ལམ་སྲོལ་ཀུན་ལ་མགོན་དང་བཅས་པའམ་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

སློང་བ་རྣམས་ཀྱི་བཀྲེན་པའི་མིག །ལན་ཅིག་ཁྱོད་གདོང་ལ་ལྷུང་བ།།

ལྷ་གཅིག་གནས་སྐབས་དེ་ཡི་སླར། །གཞན་གྱི་གདོང་ལ་བལྟ་མ་ཡིན།།༧༧།།

གཏོང་ཕོད་ཅན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ཞིག་ལ་བསྟོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ། སློང་བ་རྣམས་ཀྱི་བཀྲེན་པས་ཉན་པའི་མིག་ནི་ལན་ཅིག་ཁྱོད་ཀྱི་གདོང་ལ་ལྷུང་བའམ་ལྟ་བ་ན། ཀྱེ་ལྷ་གཅིག༑ གནས་སྐབས་དེ་ཡིས། སླར་ཡང་གཞན་གྱི་གདོང་ལ་བལྟ་དགོས་པའི་གོ་སྐབས་མེད་པར་བྱས་སོ།།

ཞེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ངག་འདི་ལ། །གཏོང་བ་ཁྱད་འཕགས་ལེགས་པར་མཚོན།།

ལམ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དག་ཀྱང་། །རིགས་པ་མཚུངས་པས་དཔག་པར་བྱ།།༧༨།།

ཞེས་པའི་ངག་འདི་ལ་རྒྱལ་པོ་འདིས་ལོངས་སྤྱོད་ཚད་མེད་གནང་བས་གཞན་ལ་རེ་མི་དགོས་པར་སྟོན་པའི་གཏོང་བ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་མཚོན་པ་དང་། གཏོང་བ་ཁྱད་འཕགས་སྟོན་པའི་ལམ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་ནས་ཐོས་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་དཔའ་བ་སོགས་གཞན་པ་དག་ཀྱང་། འདི་དང་རིགས་པ་མཚུངས་པས་སོ་སོ་རང་གིས་དཔག་པར་ནུས་སོ།།

ཨེ་མ་རལ་གྲིའི་གཉེན་གྱུར་གང་གི་མཚན། །ཅ་ཙམ་ཤུབ་བུར་ཟལོས་ཚེ་གཞན་གྱི་སྡེའི།།

རྩེ་དགའི་འཁྲི་ཤིང་མ་རྣམས་འདྲེན་བྱེད་ནི། །རབ་དམར་ངོགས་ལས་འཆི་མའི་ཆར་རྒྱུན་འབྲུབས།།

ཤར་པའི་ལུགས་ཀྱི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི།

བསྔགས་པར་འོས་པའི་ཁྱད་པར་དང་། །ལྡན་པ་རྒྱ་ཆེར་འགའ་ཞིག་འདོད།།

རོལ་པའི་ཆུ་སྐྱེས་རྩེ་དགའི་མཚོ། །གསེར་གྱི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་བཞིན།།༧༩།།

ཁྱད་གཞི་གང་ཞིག་ལ་བསྔགས་པར་འོས་པའི་ཁྱད་ཆོས་གང་ཞིག་དང་ལྡན་པར་བརྗོད་པ་དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱན་ཞེས་འགའ་ཞིག་གིས་འདོད་དོ།། དེ་ཡང་དཔེར་ན་རྩེད་མོ་ལ་རོལ་བའི་གནས་ཆུ་སྐྱེས་པདྨའི་ཚལ་དང་། རྩེ་དགའ་ལ་རོལ་བའི་གནས་ཡིད་དུ་འོང་བའི་མཚོ། གསེར་ལས་གྲུབ་པའི་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པ་ལྟ་བུའོ།།

༼ཁྱད་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། ཆུ་སྐྱེས། མཚོ། རྒྱན་ཞེས་ཁྱད་གཞི་རྐྱང་པ་བཤད་པ་མིན་པར། དེ་དག་ཁྱད་ཆོས་གང་ཞིག་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་བཤད་པས་ན་ཁྱད་གཞི་དེའི་ངོ་མཚར་སྔར་ལས་ཆེ་བར་གོ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ།།༽

མེ་ཏོག་འཁྲི་ཤིང་གིས་གང་སྐྱེད་ཚལ་དུ། །རིན་ཆེན་གདུབ་ཀོར་འཁྲོལ་བའི་མཛེས་མ་ཞིག།

རྣམ་བཀྲ་ནོར་བུའི་སྐ་རགས་ལས་དཔྱངས་པའི། །གསེར་གྱི་དྲིལ་ཆུང་སྙན་པའི་ཅ་ཅོ་སྒྲོགས།།

བརྒྱད་པ་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་མཚན་ཉིད་དངོས་དང་ཚིག་སྡུད་གང་ལ་སྦྱོར་ན་ལེགས་ཚུལ་བཤད་པ་ནི།

བརྗིད་པ་ཚིག་སྡུད་མང་པོ་ཉིད། །འདི་ནི་ལྷུག་པ་དག་གི་གསོས།།

ལྷོ་ཕྱོགས་མིན་པས་ཚིགས་བཅད་ལའང་། །འདི་ཉིད་དཔུང་དང་གཉེན་དུ་བཞེད།།༨༠།།[15]

བརྗིད་པ་ཞེས་པ་ནི་ཚིག་སྡུད་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྦྱོར་ཉིད་དོ།། ཚིག་སྡུད་འདི་ནི་ཚིག་ལྷུག་གི་གསོས་སམ་སྨན་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། ཚིག་ལྷུག་སྦྱོར་ན་ལེགས་པ་ཡིན་ལ། ལྷོ་ཕྱོགས་པ་མིན་པའི་ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌ་པས་ནི། ཚིག་ལྷུག་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་ཚིག་སྡུད་འདི་ཉིད་དཔུང་དང་གཉེན་ལྟ་བུར་བཞེད་པ་ཡིན་ནོ།།

ཚིག་སྡུད་ཀྱི་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་དངོས་བཤད་པ་ནི།

དེ་ལ་ལྕི་དང་ཡང་བ་རྣམས། །མང་དང་ཉུང་བ་ཉིད་སྤེལ་བས།།

མཐོ་དམན་ཡི་ནི་རྣམ་པ་སྟེ། །བརྗོད་པ་ལ་སོགས་རྣམས་ལ་བལྟ།།༨༡།།

ཚིག་སྡུད་ཀྱི་བརྗིད་པ་དེ་ལ་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་རྣམས་སྐབས་རེ་ལྕི་བ་མང་བ་དང་། སྐབས་རེ་ཡང་བ་མང་། སྐབས་རེ་ལྕི་ཡང་མང་ཉུང་སྤེལ་བས། ཚིག་སྦྱོར་ལ་མཐོ་དམན་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་ཚིག་ལྷུག་གི་བརྗོད་པ་གཏམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་བར་བྱའོ།།

ཤར་པས་འདོད་པའི་ཚིགས་བཅད་ཀྱི་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།

ཨསྟ་མསྟ་ཀ་པརྱསྟ་ས་མསྟཱརྐཱ་ཤུ་སཾསྟ་རཱ། པཱི་ནསྟ་ནསྠི་ཏཱ་ཏཱ་མྲ་ཀ་མྲ་བསྟྲཻབ་ བཱ་རུ་ཎཱི།།༨༢།།

ནུབ་ཀྱི་རི་མགོར་ལྷུང་བ་ཡི། །ཐ་དག་ཉི་འོད་མལ་སྟན་ཅན།།

མཁྲེགས་པའི་ནུ་མ་ལ་གནས་པའི། །གོས་དམར་གཡོ་བཞིན་ཆུ་ལྡན་མ།།

ནུབ་ཀྱི་རི་མགོར་ལྷུང་བའི་ཉི་འོད་དམར་པོ་ཐ་དག་མལ་སྟན་དུ་བྱས་པ་ཅན་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་ཆུ་ལྡན་མ༑ ཁྱེད་ནི་བུ་མོ་ཟླ་མཚན་དང་ལྡན་པའི་སྐབས་ཀྱི་མཁྲེགས་པའི་ནུ་མ་ལ་གནས་པའི་གོས་དམར་གཡོ་བ་བཞིན་དུ་གནས་སོ།།

༼དགོངས་མོ་ཉི་མ་འཛུལ་ལ་ཉེ་བ་ན་ཉི་མ་དམར་པོར་གྱུར་པ་དང་། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་མཐུན་མཚམས་སྤྲིན་ཡང་དམར་སེར་ཆགས་པ་དེ་དང་། རྒྱ་གར་ལུགས་སྲོལ་གྱི་བུ་མོར་ཟླ་མཚན་དང་པོར་འབབ་པའི་ཚེ་གོས་དམར་པོ་གྱོན་པ་དེ་ལ་སྦྱར་བ་སྟེ། ནུབ་ཕྱོགས་ཆུ་ལྷ་ནི་བུ་མོ་དང་། ཉི་མ་དམར་པོ་དེའི་ནུ་མ། སྤྲིན་ནི་གོས་དམར་ལ་སྦྱར་ནས། ཆུ་ལྷ་ཁྱོད་ནི་ཟླ་མཚན་ལྡན་པའི་བུ་མོ་དེ་དང་འདྲའོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ།། ཚིག་སྡུད་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པའི་ཚུལ་ནི་མགོ་རྙོག་གི་གཞི་ཙམ་ཞིག་ཡིན་པས་ཤེས་པར་འདོད་ན་ཁམས་འགྲེལ་ལ་གཟིགས་པར་ཞུ།༽

ཞེས་པ་བརྗིད་དང་ལྡན་པའི་ཚིག །ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་ཤར་པ་སྦྱོར།།

ཞེས་པ་བརྗིད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིག་སྡུད་ནི། ཚིག་ལྷུག་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་གཽ་ཌ་པ་རྣམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ།།

ལྷོ་པའི་ལུགས་ཀྱི་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།

གཞན་དག་འཁྲུགས་མིན་མཛེས་པ་ཡི། །ཚིག་རྣམས་བརྗིད་པར་འདོད་དེ་དཔེར།།

གཞན་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་པ་ནི་ཚིགས་བཅད་ལ་སྦྱོར་ཚེ་ཚིག་སྦྱོར་ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་པ་མིན་པར་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་བརྗོད་པ་བདེ་བའི་ཚིག་རྣམས་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་དོ།། དེའང་དཔེར་ན།

པ་ཡོ་དྷ་ར་ཏ་ཊོཏྶངྒ་ལགྣ་སནྡྷྱ་ཏ་པཱཾ་ཤུ་ཀཱ། ཀ་སྱ་ ཀཱ་མཱ་ཏུ་རཾ་ ཅེ་ཏོ་བཱ་རུ་ཎཱི་ ན་ ཀ་རིཥྱ་ཏི།།༨༤།།

ཆུ་འཛིན་ངོས་ཀྱི་ཕང་ན་ཆགས། །མཚམས་ཀྱི་ཉི་འོད་གོས་དང་ལྡན།།

ཆུ་ལྡན་མ་ཡིས་སུ་ཡི་ཡིད། །འདོད་པས་གཟིར་བར་བྱེད་མི་འགྱུར།།

ཆུ་འཛིན་ལང་ལོང་དུ་གཡོ་བའི་ངོས་ཀྱི་ཕང་ན་ཆགས་ཤིང་། མཐུན་མཚམས་ཀྱི་ཉི་འོད་ཀྱི་གོས་དང་ལྡན་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཆུ་ལྡན་མ་ཡིས། སྐྱེ་བོ་སུ་ཞིག་གི་ཡིད་སེམས་འདོད་པས་གཟིར་བར་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་འགྱུར་རོ།།

ཞེས་པའི་དཔེར་བརྗོད་འདིར་ལྕི་ཡང་མ་འཁྲུགས་པ་དང་། མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡོད་པས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་བརྗིད་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་དོ།།

དགུ་པ་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་ལྷོ་པའི་འདོད་པ་བཤད་པ་ནི།

མཛེས་པ་འཇིག་རྟེན་དོན་དག་ལས། །མ་འདས་འགྲོ་ཀུན་ལ་མཛེས་པའོ།།

དེ་ཡང་གཏམ་གྱི་མངོན་བརྗོད་དང་། །བསྔགས་པ་ལ་སོགས་རྣམས་ལའང་སྦྱར།།༨༥།།

མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་དོན་དག་ལས་མ་འདས་ཤིང་། འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བའི་ཚིག་སྦྱོར་ཞིག་གོ། དེ་ཡང་གཏམ་མངོན་པར་བརྗོད་པས་གང་ཞིག་གི་སྤྱོད་ཚུལ་རྟོགས་པ་དང་། བུད་མེད་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་གང་ཞིག་གི་བསྔགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱར་བའོ།།

མངོན་པར་བརྗོད་པའི་གཏམ་ལ་སྦྱར་བ་ནི།

དཀའ་ཐུབ་ཕུང་པོ་ཁྱོད་འདྲ་ཡི། །ཞབས་ཀྱི་རྡུལ་ནི་གཙང་མ་རྣམས།།

ཡང་དག་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ཁོ་ན་ངེས་པར་ཁྱིམ།།༨༦།།

དཀའ་ཐུབ་སྤྱད་པའི་དྲང་སྲོང་འགའ་ཞིག་སྦྱིན་བདག་གི་ཁྱིམ་དུ་ཕེབས་ན། དེ་ལ་ལན་དུ་ཞུས་པའི་ཚིག་སྟེ། དཀའ་ཐུབ་མང་དུ་བསགས་པའི་ཕུང་པོ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཁྱོད་འདྲའི་ཞབས་རྡུལ་གཙང་མས་ཡང་དག་པར་བཏབ་པ་གང་ཡིན་པའི་བདག་གི་ཁྱིམ་དེ་དག་ཁོ་ན་ངེས་པར་དོན་དང་ལྡན་པའི་ཁྱིམ་དུ་འགྱུར་རོ།། ཞེས་པའོ།།

ཟུང་འཇུག་རྟོགས་པའི་གར་མཁན་མི་ལ་རྗེ། །རས་དཀར་བླ་གོས་རྐྱང་པའི་འཕུང་ལྡིང་གིས།།

ལན་མང་གཤེགས་ནས་ཤིས་པ་སྒྲུབ་པའི་མཁའ། །འཆི་མེད་ལམ་ཆེན་ཞེས་བརྗོད་དོན་དང་ལྡན།།

བསྔགས་པ་ལ་སྦྱར་བ་ནི།

སྐྱོན་མེད་ལུས་ཅན་ཁྱོད་ཀྱི་ནི། །ལག་པའི་འཁྲི་ཤིང་བར་དག་ཏུ།།

ནུ་མ་རབ་རྒྱས་འདི་དག་གི། །གོ་སྐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་མ་ཡིན།།༨༧།།

ལང་ཚོ་དར་ལ་བབས་ཤིང་ཉེས་སྐྱོན་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ལུས་ཅན་མ་ཁྱོད་ཀྱི། འཇམ་ཞིང་མཉེན་པའི་ལག་པའི་འཁྲི་ཤིང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ། མཁྲེགས་པའི་ནུ་མ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་འདི་དག་གནས་པའི་གོ་སྐབས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ།།

གར་དགུའི་ཉམས་ཀྱི་སྒེག་འཆང་གཏུམ་མོ་ཆེ། །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་དངོས་པོ་ཁམ་ཟས་སུ།།

བྱེད་པའི་འཇིགས་ཞལ་གླལ་བའི་ཁྱོན། །ཡངས་པའི་བཞིན་རས་མཐའ་ལ་རྫོགས་མ་གྱུར།།

ཞེས་པ་ཁྱད་པར་བརྗོད་པ་ཡི། །ལེགས་སྦྱར་དེ་དག་སྲིད་པ་ཉིད།།

འཇིག་རྟེན་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ནི། །འབྲང་བ་ཐམས་ཅད་མཛེས་པར་འགྱུར།།༨༨།།

ཞེས་པ་གཏམ་གྱི་མངོན་བརྗོད་དང་བསྔགས་པའི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པའི་ཚིག་སྦྱོར་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

ཤར་པས་འདོད་པའི་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།

འཇིག་རྟེན་འདས་བཞིན་བརྗོད་འདོད་ཀྱི། །དོན་གང་ཤིན་ཏུ་བཀོད་གྱུར་པ།།

དེ་ཡིས་མཁས་པ་ཤིན་ཏུ་ནི། །ཚིམ་གྱུར་ཅིག་ཤོས་མ་ཡིན་དཔེར།།༨༩།།

འཇིག་རྟེན་པའི་བཤད་ཚོད་ལས་འདས་ཤིང་བློ་ཡུལ་དུ་མི་གཤོང་བཞིན་དུ། འུད་ཆེ་བར་བརྗོད་པར་འདོད་པའི་བློས། དོན་གང་ཞིག་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་བཀོད་པར་གྱུར་པ་ནི་ཤར་པའི་མཛེས་པའི་ཡོན་ཏན་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ།། གྲགས་ཚོད་ལས་འདས་པའི་ཚིག་སྦྱོར་དེ་ཡིས་སྙན་ངག་ལ་ཤིན་ཏུ་གཡེང་བའི་མཁས་པ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཚིམ་པར་གྱུར་ན་ཡང་། ཅིག་ཤོས་གཞན་པ་ཉན་པོ་རྣམས་ནི་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ།།

ཤར་པའི་འདོད་པ་དེ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས་གཏམ་གྱི་མངོན་བརྗོད་ལ་སྦྱར་བ་ནི།

དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་བདག་གི་ཁྱིམ། །ལྷ་ཡི་ཁྱིམ་བཞིན་བསྟེན་པར་འོས།།

ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་རྡུལ་ལྷུང་བ་ཡིས། །ཉེས་པ་དག་ནི་མ་ལུས་བཀྲུས།།༩༠།།

དཀའ་ཐུབ་པ་ཁྱོད་བྱོན་པ་འདི་ནས་བཟུང་སྟེ་བདག་གི་ཁྱིམ་ནི་ལྷའི་ཁྱིམ་བཞིན་བསྟེན་པར་འོས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་རྡུལ་གཙང་མ་ལྷུང་བ་འདིས། ཁྱིམ་གྱི་ཉེས་སྐྱོན་མ་ལུས་པར་བཀྲུས་སོ་ཞེས་ཆེས་འུད་ཆེ་བར་བརྗོད་པའོ།།

རས་དཀར་འདབ་མ་རབ་བསྐྱོད་མཐུ་ཆེན་གྱིས། །ལན་གཅིག་མིན་པར་གཤེགས་ཤུལ་བྷོ་ཊའི་མཁའ།།

དག་པའི་སྣང་བ་རབ་འབྱམས་འོག་མིན་ཞིང་། །སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་ཀྱང་བརྒལ།།

བསྔགས་པ་ལ་སྦྱར་བ་ནི།

ཁྱོད་ཀྱི་ནུ་མ་འདི་ལྟ་བུར། །རྣམ་པར་རྒྱས་པར་གྱུར་པ་འདི།།

ངེས་པར་མ་བརྟག་བྱེད་པོ་ཡིས། །ནམ་མཁའ་དག་ནི་ཆུང་ངུར་སྤྲུལ།།༩༡།།

ལང་ཚོ་དར་ལ་བབས་པའི་སྐྱོན་མེད་ལུས་ཅན་མ་ཁྱོད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་ནུ་མ་འདི་ལྟ་བུ་རྣམ་པར་རྒྱས་པར་གྱུར་འདི་ལ་ལྟོས་ན། འཇིག་རྟེན་བྱེད་པོ་དེས་ནམ་མཁའ་ཆུང་ངུར་སྤྲུལ་པས་དེ་ཡང་ངེས་པར་བརྟག་དཔྱད་མ་མཛད་པའི་བྱ་བ་ཞིག་གོ་ཞེས་ནུ་མ་ནམ་མཁར་མི་གཤོང་བའི་འུད་ཆེ་བར་བརྗོད་པའོ།།

མེ་དཔུང་དབུས་སུ་གར་དགུའི་ཉམས་ཀྱི་རོས། །རབ་དགྱེས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་གཡུལ་འཇོམས་ལྷ།།

ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཞལ་ཆེར་གདངས་པ། །སྟོང་གསུམ་ཆེན་པོའི་ཁྱོན་ལ་ཅི་སྟེ་ཤོང་།།

འདི་ནི་ཧ་ཅང་བརྗོད་པ་ན། །གཽ་ཌཱ་པ་ལ་མཛེས་པར་བརྗོད།།

འཇུག་པ་སྔ་མ་གཞན་གྱི་ནི། །ལམ་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད།།༩༢།།

གོང་འཁོད་འདི་ནི་ཧ་ཀྱང་གིས་འུད་ཆེ་བར་བརྗོད་པ་ན། འདི་ལྟ་བུ་ནི་སྙན་ངག་ལ་གཡེང་བའི་གཽ་ཌ་པ་མཛེས་པར་བརྗོད་པ་དང་། འཇུག་པ་སྔ་མ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་ཚོད་ལས་མི་འགལ་བ་དེ་ནི་གཞན་ལྷོ་ཕྱོགས་པའི་ལམ་ལ་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ།།

བཅུ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།

གཞན་གྱི་ཆོས་དེ་གཞན་དག་ལ། །འཇིག་རྟེན་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་འབྲངས་ནས།།

གང་དུ་ཡང་དག་འཛིན་བྱེད་པ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བརྗོད་དེ་དཔེར།།༩༣།།

སེམས་ལྡན་གཞན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་མིག་འཛུམ་པ་དང་འཁུན་པ་ལྟ་བུ་སོགས། གཞན་སེམས་མེད་ལ་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་ལུགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་བཀོད་པ་ན། སེམས་མེད་དངོས་པོ་གང་དུ་གང་བཀོད་པ་དེ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ་དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།།

༼སེམས་མ་བཅོས་པར་རང་སར་བཞག་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུར་། སེམས་ལྡན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་དེ་སེམས་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་མ་བཅོས་པར་རང་སོར་བཞག་པས་ན་འདི་ལའང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒྲ་སྦྱར་དུ་རུང་བ་ཡིན་ནོ།།༽

ཀུ་མུ་ད་ནི་མིག་འཛུམ་ཞིང་། །པདྨ་དག་མིག་འབྱེད་བྱེད།།

མིག་གི་བྱ་བ་བཀོད་པ་ལས། །དེ་ཡི་རྗོད་བྱེད་སྒྲ་དག་ཐོབ།།༩༤།།

དེ་ཡང་དཔེར་ན། མེ་ཏོག་ཀུ་མུ་ད་ནི་མིག་འཛུམ་ཞིང་། པདྨ་དག་ནི་མིག་འབྱེད་པར་བྱེད་དོ།། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སེམས་ལྡན་མིག་གི་བྱ་བ་ཁ་འབྱེད་པ་དང་འཛུམ་པ་དག་སེམས་མེད་མེ་ཏོག་ལ་བཀོད་པ་ལས། སེམས་མེད་དག་ལའང་མིག་འབྱེད་འཛུམ་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྗོད་བྱེད་སྒྲ་དང་མིང་ཚིག་ཐོབ་པ་ཡོད་དོ།།

ཁྱད་ཆོས་སྦྱར་ཚུལ་གྱི་ཕན་གནོད་བཤད་པ་ནི།

སྒྲེགས་དང་ལུད་པ་འཕེན་པ་དང་། །སྐྱུགས་སོགས་ཕལ་པར་འཇུག་པ་ནི།།[16]

ཤིན་ཏུ་མཛེས་ཏེ་གཞན་དུ་ནི། །གྲོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན།།༩༥།།

ནིཥྛཡུཏ་ནི་སྒྲེགས་པ་དང་། ཨུདྒཱིརྞ་ནི་ལུད་པ་འཕེན་པ། བཱནྟ་ནི་སྐྱུགས་པའི་དོན་ཡིན་པས། འདི་དག་ཕལ་པ་སེམས་མེད་དག་ལ་འཇུག་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་འགྱུར་ན་ཡང་། གཞན་དུ་སེམས་ལྡན་དངོས་ལ་སྦྱར་ན་ནི་གོང་དུ་བཤད་པའི་གྲོང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

འདིའི་དཔེར་བརྗོད་ལ་ཆོས་གཅིག་བཀོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི།

པདྨས་ཉི་ཟེར་སྒྲེགས་པ་ཡི། །མེ་ཡི་ཟེག་མ་འཐུང་ནས་ནི།།

ཁ་ནས་རྡུལ་དམར་འཕེན་པ་དེ། །སྐྱུགས་པར་བྱེད་པ་ཇི་བཞིན་ནོ།།༩༦།།[17]

ཞེས་པ་མཛེས་ཏེ་མི་མཛེས་པ། །ཆུང་མ་སྐྱུགས་པར་བྱེད་ཅེས་པའོ།།

ཉི་ཟེར་སྒྲེགས་པའི་སྐབས་ཀྱི་མེའི་ཟེག་མ་རྣམས་མེ་ཏོག་པདྨས་འཐུང་ནས་པདྨ་རང་གི་ཁ་ནས་རྡུལ་དམར་འཕེན་པ་འདི་ནི་སྐྱུགས་པར་བྱེད་པ་ཇི་བཞིན་ནོ།། ཞེས་པ་འདིར་སྐྱུགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ཕལ་པ་སེམས་མེད་ལ་སྦྱར་བས་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པར་འགྱུར་ལ། གཞན་དུ་ཆུང་མ་སྐྱུགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ནི་མི་མཛེས་སོ།།

དཔྱིད་དཔལ་ཡོངས་སུ་དར་བའི་རླན་དྲོད་རྒྱུན། །ཟགས་རྣམས་འཐུངས་པས་རབ་མྱོས་ཀེཾ་ཤུ་ཀའི།།

འཁྲི་ཤིང་རང་ལུས་སྒེག་པས་དམར་བའི་རྡུལ། །ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཟགས་པར་བྱེད་པ་བཞིན།།

ཅིག་ཅར་ཉིད་དུ་ཆོས་དུ་མ། །བཀོད་པ་དག་ཀྱང་འདོད་དེ་དཔེར།།༩༧།།

ཆོས་གཅིག་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ཅིག་ཅར་ཉིད་དུ་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་བཀོད་པ་དག་ཀྱང་འདོད་དོ།།

ལྕི་བའི་མངལ་ཁུར་གྱིས་ངལ་ཞིང་། །འཁུན་པར་བྱེད་པའི་སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་།།

འདི་དག་གཡོ་མེད་སྟེང་གི་ནི། །ཕང་པ་དག་ཏུ་ཡང་དག་ཉལ།།༩༨།།

ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་ཆའི་མངལ་ཁུར་གྱིས་ངལ་ཞིང་དུབ་པ་དང་། འབྲུག་སྒྲ་དལ་བུས་འཁུན་པར་བྱེད་པའི་སྤྲིན་གྱི་ཕྲེང་བ་འདི་དག་གཡོ་བ་མེད་པའི་སྟེང་གི་ནམ་མཁའི་ཕང་པར་ཉལ་བར་བྱེད་དོ།།

གྲོགས་མོའི་ཕང་པར་ཉལ་བ་དང་། །འཁུན་དང་ལྕི་བ་ཉིད་དང་ངལ།།

ཞེས་པ་འདི་ནི་མངལ་ལྡན་མའི། །ཆོས་མང་པོ་རྣམས་གཞན་ལ་བསྟན།།༩༩།།

གྲོགས་མོའི་ཞིག་གི་ཕང་པར་ཉལ་བ་དང་། ཟུར་གཟེར་གྱིས་འཁུན་པ་དང་། ལུས་ལྕི་བ་དང་ངལ་བ་ཞེས་པའི་ཆོས་མང་པོ་འདི་དག་ནི་བུད་མེད་མངལ་ལྡན་མའི་ཁྱད་ཆོས་ཡིན་ཀྱང་། སྐབས་འདིར་སྤྲིན་དང་འབྲུག་སྒྲ་སོགས་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ།།

ཉིན་མོའི་འབྱུང་གནས་འོད་ཀྱི་རླབས་གཡོ་བས། །དྲི་བཟང་ཁང་པ་དཀར་པོ་ཁ་ཕྱེ་ཚེ།།

སྦྲང་རྩིའི་བརྟུལ་ཞུགས་པ་ཀུན་གཉིད་སད་ནས། །ཆོག་མི་ཤེས་པའི་རོལ་རྩེད་འཐུང་དོན་གཉེར།།

ཏིང་འཛིན་ཞེས་བྱའི་ཡོན་ཏན་གང་། །དེ་ནི་སྙན་ངག་བདོག་ཀུན་ཏེ།།

སྙན་ངག་མཁན་པོ་དོན་མཐུན་གྱི། །ཚོགསཀྱང་འདི་ཉིད་རྗེས་སུ་འབྲངས།།༡༠༠།།

ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། སྙན་ངག་གི་བདོག་པའི་དངོས་ཀུན་ཡོངས་སུ་ཚང་བའམ་ཡོད་ན་དེས་ཆོག་པ་དང་མེད་ན་མེད་ཐབས་མེད་པ་སྟེ། སྙན་ངག་མཁན་པོ་དོན་མཐུན་དག་ཀྱང་ཡོན་ཏན་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཡིན་ནོ།།

མཇུག་བསྡུའི་ཚིག

དེ་ལྟར་རང་བཞིན་བརྟག་པ་ལས། ལམ་ནི་འདི་གཉིས་རྣམ་པར་ཕྱེ།།

དེ་དག་དབྱེ་བ་སྙན་ངག་མཁན། །སོ་སོ་ལ་གནས་བརྗོད་མི་ནུས།།༡༠༡།།

དེ་ལྟར་ཡུལ་ཕྱོགས་སོ་སོ་དང་བསམ་པའི་རང་བཞིན་བརྟག་པ་ལས་ལྷོ་ཤར་གྱི་ལམ་འདི་གཉིས་ཙམ་ཞིག་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་སྙན་ངག་གི་ལམ་སྲོལ་གྱི་དབྱེ་བ་མི་འདྲ་བ་དེ་དག་སྙན་ངག་མཁན་སོ་སོའི་རྣམ་རྟོག་ལ་གནས་པས་དེ་དག་ཇི་བཞིན་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ།།

བུར་ཤིང་འོ་མ་བུར་སོགས་ཀྱི། །མངར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཆེ།།

དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་བརྗོད་པར། །དབྱངས་ཅན་མས་ཀྱང་ནུས་མ་ཡིན།།༡༠༢།།

དཔེར་ན་བུར་ཤིང་དང་། འོ་མ། བུ་རམ་སོགས་ལ་མངར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད་དོ།། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་མངར་བའི་ཁྱད་ཆོས་མི་འདྲ་བ་འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་མས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་བཤད་ནས་དེ་ལ་བསླབ་པར་གདམ་པ་ནི།

རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་སྤོབས་པ་དང་། །མང་དུ་ཐོས་པ་དྲི་མེད་དང་།།

མངོན་པར་སྦྱོར་བ་མི་དམན་པ། །སྙན་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ།།༡༠༣།།

སྐྱེས་སྟོབས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སྤོབས་པ་དང་གཅིག མང་དུ་ཐོས་ཤིང་རྣམ་གཡེང་གྱི་དྲི་མ་མེད་པ་དང་གཉིས། ཐོས་པ་ཙམ་དུ་མ་བཞག་པར་རང་གི་མངོན་པར་སྦྱོར་བའི་འབད་བརྩོན་མི་དམན་པ་དང་གསུམ་ནི་སྙན་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུའོ།།

གལ་ཏེ་རྒྱུ་དང་པོ་འདི་མ་ཚང་ན་ཇི་ལྟར་བྱ་དགོས་ཞེ་ན།

གལ་ཏེ་སྔོན་གྱི་བག་ཆགས་ཡོན་ཏན་གྱི། །རྗེས་འབྲེལ་སྤོབས་པ་རྨད་བྱུང་མེད་ན་ཡང།།

ཐོས་དང་འབད་པ་དག་གིས་ངག་བསྟེན་ན། །ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་ངེས་པར་རྗེས་འཛིན་བྱེད།།༡༠༤།།

གལ་ཏེ་ཚེ་རབས་སྔོན་ནས་བསགས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་སྤོབས་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་མེད་ན་ཡང་། རྒྱུ་གཉིས་པ་མང་དུ་ཐོས་པ་དང་། གསུམ་པ་སྦྱོར་བ་འབད་བརྩོན་དག་གིས་སྙན་ངག་འདི་ཉིད་བསྟེན་ན། ཅི་ཞིག་ལྟར་ཡང་དུས་ནམ་ཞིག་ན་ངེས་པར་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་དོ།།

དེ་ཕྱིར་གྲགས་འདོད་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ནི། །སྙོམ་ལས་མེད་པར་རིམ་པས་དབྱངས་ཅན་བསྟེན།།

སྙན་ངག་ཆུང་ངུ་ལ་ཡང་ངལ་བྱས་མིས། །མཁས་པའི་མདུན་ས་ད་ཏུ་འདུག་ལ་དབང་།།༡༠༥།།

རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ན་གཏམ་དང་གྲགས་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དུས་རྟག་ཏུ། སྙོམས་ལས་ལེ་ལོ་མེད་པར་དུས་ཀྱི་རིམ་པས་དབྱངས་ཅན་གྱི་ངག་བསྟེན་དགོས་ལ། ཚིགས་བཅད་གཅིག་ལྟ་བུའི་སྙན་ངག་ཆུང་ངུ་ཙམ་ལ་ངལ་བ་བྱས་ནས་བསྟེན་པའི་མི་དེས། ནམ་ཞིག་ན་མཁས་པའི་མདུན་དག་ཏུ་འདུག་པ་ལ་དབང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ།།

སྙན་ངག་མེ་ལོང་ལས། ལམ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་རྣམ་པར་བཅད་པ་སྟེ་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།

སྙན་ངག་འགྲེལ་བཤད་རབ་གསལ་མེ་ལོང་ལས་རེ་ཞིག་ལེའུ་དང་པོ་རྫོགས་སོ།།

---

[1] ཚིག་རྐང་བཞི་པའི་ནང་། ཡིད་ལ་རིང་དུ་རོལ་བར་མཛོད། ཅེས་པའི་ཡིད་དེ་མ་ན་སའི་དོན་ཡིན་ལ། མ་ན་ས་དེ་ཡིད་དང་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་གཉིས་ཀ་ལ་གོ་དགོས་པས། གལ་ཏེ་ཡིད་ཅེས་སྒྱུར་ན་མ་ཕམ་གཡུ་མཚོ་ལ་གོ་བའི་སྐབས་མེད་པས་ཁོ་བོས་འགྱུར་བཅོས་བྱས་པ་ཡིན།

[2] འདི་ན་ཀུན་ཏུ་ལྷག་མ་དང་།།མཆོག་གི་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཡི།།ཚིག་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དྲིན་གྱིས་ནི།།འཇིག་རྟེན་ལུགས་ལ་འཇུག་པར་བྱེད།།

[3] ལུས་ནི་རེ་ཞིག་འདོད་པ་ཡི།།དོན་གྱི་རྣམ་དཔྱད་ཚིག་གི་ཕྲེང་།། ཞེས་པ་ནི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཚིག་འབྲུ་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་བསྒྱུར་འདུག་ཀྱང་། བློ་གསར་རྣམས་ལ་གོ་བདེ་བ་ཞིག་རང་མི་འདུག དེ་ཡང་རེ་ཞིག་ཞེས་པ་ནི་ཚིག་གི་ཁ་སྐོང་མ་གཏོགས་ནང་དོན་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དང་། བྱབཅྖིནྣཱ། ཞེས་པའི་སྐད་དོད་རྣམ་དཔྱད་ཡིན་སྲིད་ཀྱང་། དོན་བསྒྱུར་བྱེད་ན་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་པས། འགྱུར་འདི་ལྟར་བཅོས་ཡོད།

[4] གྲོལ་བ་དང་ནི་རིགས་དང་མཛོད། །འདུས་པ་ཞེས་བྱ་དེ་འདྲ་ལ། །ཚིགས་བཅད་རྒྱ་ཆེ་སརྒས་བཅིངས། །ཆ་ཤས་རང་བཞིན་ཕྱིར་མ་བརྗོད།། ཅེས་བྱུང་ཡང་གོ་དཀའ་བས་གོང་ལྟར་བཅོས་ཡོད།

[5] བརྒྱན་པར་གྱུར་ཅིང་མདོར་བསྡུས་མིན། །ཉམས་དང་འགྱུར་བ་དག་གིས་གཏམས། །སརྒ་ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་མིན། །མཉན་འོས་བྲྀཏྟས་ལེགས་མཚམས་སྦྱར། །ཀུན་ཏུ་སརྒ་དག་གི་མཐའ། །ཐ་དད་ལྡན་པས་འཇིག་རྟེན་དགའ། །སྙན་ངག་དམ་པའི་རྒྱན་ལྡན་ནི། །བསྐལ་པའི་བར་དུ་གནས་པར་འགྱུར།། ཞེས་གསུངས་འདུག་ཀྱང་ཚིག་ཁ་ཤས་ལ་གོ་བ་མི་བདེ་བས་འགྱུར་བཅོས་གོང་ལྟར་བྱས་ཡོད།

[6] རྐང་པ་མེད་པའི་ཚིག་རྒྱུན་ནི། །ལྷུག་པ་བརྗོད་པ་དང་ནི་གཏམ། །ཞེས་པ་དེ་ཡི་རབ་དབྱེ་གཉིས།། ཞེས་བྱུང་ཡང་གོ་དཀའ་བས་གོང་ལྟར་བཅོས་ཡོད།

[7] དེ་ལ་འདྲེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། །བརྗོད་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ལོ། །གཞན་ནི་འདྲེན་པའམ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་།། ཅེས་བྱུང་ཡང་ལེགས་སྦྱར་ཚིག་རྐང་གཉིས་ལས་མེད་པས་གཉིས་སུ་བཟོས་པ་ཡིན།

[8] གལ་ཏེ་སྒོ་དང་གཞན་སྒོ་དང་།།ཡིད་བརྟན་ལྡན་ཉིད་བརྗོད་པ་ནི།།ཐ་དད་པ་ཡི་རྟགས་ཡིན་ན།།ཞར་གྱི་གཏམ་རྣམས་དག་ལ་ཡང་།། ཞེས་འདུག་པ་དེ་ཡང་བཅོས་ཡོད།

[9] ལེགས་སྦྱར་ཞེས་པ་ལྷ་ཡི་ནི།།སྐད་དུ་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་གསུངས།།

[10] དེ་སྐྱེས་དེ་མཚུངས་ཡུལ་ཅན་ཞེས།།དུ་མ་རང་བཞིན་དག་གི་རིམ།

[11] ཡུལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ལ་བརྟེན་སྐད།།ལེགས་བཤད་རིན་ཆེན་དག་གི་མཚོ།།སེ་ཏུ་བཅིངས་སོགས་གང་ལས་བྱུང་།།རང་བཞིན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པར་རིག།

[12] བ༌ལང༌རྫི༌ལ༌སོགས༌པའི༌ཚིག །སྙན༌ངག༌ལ༌ཟུར༌ཆག༌ཅེས༌གནས།།

[13] ལེགས༌སྦྱར༌སརྒས༌བཅིངས༌ལ༌སོགས། །རང༌བཞིན༌སྐནྡྷ༌ཀ༌སོགས༌དང༌།།ཟུར༌ཆག༌ཨོ༌ས༌ར༌སོགས༌ཏེ། །ཟློས༌གར༌ལ༌སོགས༌འདྲེས༌པའོ།།

[14] གཏམ༌སོགས༌སྐད་ནི་ཐམས་ཅད་དང་།།ལེགས་སྦྱར་གྱིས་ཀྱང་བཅིངས་སྟེ།།རྨད་བྱུང་དོན་ཆེན་རྒྱ་ཆེའི་གཏམ།།འབྱུང་པོའི་སྐད་ཀྱི་རང་བཞིན་བརྗོད།།

[15] ཁམས་འགྲེལ། ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་ལྷོ་ཕྱོགས་པ། །མིན་པ་འདི་ཉིད་གཅིག་པུར་བཞེད།། བོད་མཁས། ཚིགས་བཅད་ལ་ཡང་ཤར་ཕྱོགས་པ། །འདི་ཉིད་དཔུང་དང་གཉེན་དུ་བཞེད།།

[16] ནིཥྛཡུཏོདྒཱིརྞ། །སྐྱུགས་སོགས་ཕལ་པར་འཇུག་བརྟེན་པ། །ཤིན་ཏུ་མཛེས་ཏེ་གཞན་དུ་ནི། །གྲོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པ་བརྟེན།།

[17] པདྨས་ཉི་ཟེར་སྐྱུགས་པ་རྣམས། །འཐུངས་ནས་རྡུལ་དམར་སྐྱུགས་པ་ཡི།།ཁ་ཡི་དག་བྱེད་ཟེར་མ་རྣམས། །ཤིག་ཏུ་སྐྱུགས་པར་བྱེད་པ་བཞིན།།